Het cross seizoen is volop aan de gang en met het weer van de afgelopen periode is modder gegarandeerd. Schitterend om te zien en ook fantastisch om te doen, al zeg ik het zelf. Toch zijn er nog maar een handvol merken die een volbloed cyclocross fiets in de collectie hebben. Ook zien we dat andere leveranciers zoals bandenmerken de cross meer links laten liggen, mede vanwege de toegankelijkheid en populariteit van de gravelbike. Het veldrijden is een heel specifieke wedstrijdsport, daar waar een lekker rondje gravelen met 40 mm banden veel comfortabeler en toegankelijker is.
Bij Specialized blijven ze trouw aan de cross en hebben ze met de Crux een echte wedstrijdgerichte crosser in de collectie. We gingen samen met Specialized en de Crux crosser naar de heilige cross-grond van Alphen waar Richard Groenendaal ons even heel goed duidelijk heeft gemaakt wat echt crossen is. Modder, afzien, melkzuur, kapotgaan maar nog altijd enorm genieten.
Crux: een echte crosser
Een crosser (cyclocross/veldrijden) heeft een paar heel specifieke kenmerken. Zo heeft hij een trapas die hoger van de grond staat zodat er meer ruimte ontstaat voor obstakels zoals balken. Het frame is compacter en kent een kortere wielbasis zodat deze veel wendbaarder is op de technische parcoursen waarbij het veel draaien en keren is. De zitbuishoek is groter, en dat zorgt ervoor dat je meer boven je bracket, en naar voren komt te zitten voor een agressieve en racey houding.
Specialized heeft bij de laatste update van de Crux in 2022 wel een klein beetje rekening gehouden met gravel, door veel ruimte te laten voor bredere banden. Enerzijds heb je zo veel clearance in combinatie met de 33 mm banden die je bij de cross rijdt. Anderzijds kan je dus trainen of gravelen met een set bredere banden, zodat je toch wat meer comfort en grip hebt.
Afzien in Alphen
Het is al meer dan 30 jaar dat er op de woensdag in Alphen wordt getraind. Wedstrijdrenners komen vanuit het hele land naar recreatiegebied ’t Zand voor de trainingen van de huidige bondscoach Gerben de Knegt. Het is een begrip in de Nederlandse crosswereld en het terrein heeft nagenoeg alles wat je als crosser nodig hebt om te trainen. Een eigen opslag hok met materialen als paaltjes, linten, dopjes en balkjes. En nog belangrijker, allerlei soorten ondergrond. Een strand met zand, gras, gravelpaden, singletracks en brede zandpaden. Daarnaast ook nog een stapeltje emmers, waarmee er met water uit de recreatievijver ook modder gemaakt kan worden, als de weergoden daar nog niet voor gezorgd hebben.
Éen van de voorgangers van de Knegt is Richard Groenendaal, en speciaal voor ons haalde hij z’n crosser weer uit de schuur en gaf ons cross-les. En dat is niet rustig met de handjes op het stuur door de mooie bossen rondom de recreatieplas toeren. Nee, dat is ploeteren door het zand, schouderen van de fiets, spingend over de balkjes en volle bak sprinten van bocht naar bocht. Net zoals het er in de crosswedstrijden aan toe gaat.
Tijdens de oefeningen die Richard ons laat doen wordt ook goed duidelijk waarom zo’n Crux met de eerder genoemde specifieke eigenschappen onmisbaar is tijdens het crossen. De compacte en wendbare crux laat zich makkelijk door de krappe bochten sturen en door het hogere bracket kan je net wat makkelijker over boomstronken en obstakels huppen.
Zonder bidonhouders kan je de fiets makkelijk op je schouder slingeren voor een stevige loopstrook. Dat schouderen vergt nog wel de nodige oefening en techniek, en na de tips van Richard stuurt hij ons op pad om te ploeteren door een lange zandstrook. Bij de volgende oefening pakt hij naast de technische singletrack naar beneden ook nog even een lange trap mee, waarbij je wederom je fiets op de schouder moet dragen. Uiteraard wordt er als afsluiting nog een wedstrijdvorm gereden, al is het wel heel toevallig dat het duo met de trainer zelf er met de winst vandoor gaat 🙂
Tubeless S-Works Tracer banden
Bandenkeuze is een wekelijks terugkerende discussie in de cross. Een nieuwe toevoeging aan deze discussie is het tubeless rijden. Door de lage bandenspanning (tussen 1 en 1,5 bar) met smalle banden reden alle crossers met tubes. Banden vastgelijmd op de velg. De laatste jaren heeft het tubeless rijden een enorme ontwikkeling doorgemaakt, waardoor je nu ook met smalle banden met een lage bandenspanning kan rijden. Bij Specialized hebben ze voor de cross de Tracer en Terra banden, zowel in tubes als tubeless.
Op mijn velgen ligt een setje S-Works Tracer banden die ik tubeless heb gemonteerd. Ik rij deze met een bandenspanning van 1,6 bar. Het profiel op deze band is heel licht en het lijkt alsof er allemaal kleine bliksemschichten in het rubber zitten. Aan de zijkant is de nop ietsjes hoger maar je ziet direct dat dit niet een band is voor modderige omstandigheden. Daarvoor hebben ze de S-Works Terra in het assortiment.
Als we naar de trainingslocatie rijden, merk je dat de band op het asfalt lekker soepel rolt. Het profiel heeft een lage rolweerstand en dat bolt fijn. De route gaat gelukkig niet alleen maar over de verharde weg, want we zijn er natuurlijk om te crossen. Verrassend genoeg is de ondergrond van de trainingslocatie in Alphen droog. Het bos en gras waarop we trainen liggen op een heuvel waardoor de paden er mooi droog bij liggen.
Tracer of Terra
De Tracer band loopt ook in het bos en op gras licht en door de hogere zij-nop heb je in droge bochten veel grip. Door de soepele zijkant van de band, kan deze met de lage bandenspanning ook met de ondergrond meevormen zodat je goed grip houdt. Het lichte profiel is ook erg fijn in het losse zand van het strand. Waar een band met grof profiel zich wat meer ‘ingraaft’ in het zand, snijdt deze band er fijn doorheen. Ondanks de lage bandenspanning blijft de band stevig op de velg. Ook bij scherpe bochten op snelheid of wanneer je per ongeluk op een boomstronk rijdt, blijft de band op de velg en ontsnapt er geen lucht. Iets dat in het verleden wel eens anders was met tubeless banden met een lage bandenspanning.
Als we een ander gedeelte van het bos opzoeken waar wat meer modder te vinden is, is het wat meer zoeken naar grip. Dan voel je dat de band wat meer gaat glijden en breekt je achterwiel soms uit als je te hard aanzet bij het uitkomen van een bocht. Ook op een stijl klimmetje waar veel natte bladeren liggen is het zaak veel druk op het achterwiel te houden om niet weg te glijden. Voor de modderige omstandigheden is de Terra band dan beter geschikt. Het grove en hoekige profiel met hogere noppen zorgt voor veel grip in natte en modderige omstandigheden.
Specialized Crux 2024
Specialized gaat nog altijd vol voor de cross. Ze hebben vier versies van hun Crux cyclocross fiets te beginnen met de Comp, die is afgemonteerd met een mechanische SRAM groepset. De modellen gaan via de Expert en Pro uitvoering naar het topmodel: De S-Works. Voor 2024 hebben ze de frames weer voorzien van frisse kleuren. Hieronder een greep uit het assortiment waarbij de prijzen beginnen bij € 4.000,- voor de Crux Comp en dit loopt op tot € 11.500,- voor de S-Works Crux met SRAM Red eTap AXS incl. powermeter en full carbon Roval Terra CLX wielen.
Meer info via Specialized en actiefoto’s via Joris Knapen
