Sommige kijkers was het misschien al opgevallen. Tijdens dit seizoen reden een aantal renners van Team Dimension Data op fietsen met een raar bolletjesprint, een soort van camouflage. Die print was bedoeld om het frame van een vernieuwde Cervélo serie te verhullen. Ondanks de camouflage was het toch snel duidelijk dat het ging om de nieuwe R-series van Cervélo. De fietsen in de R-series staan voor de klassieke vorm van racefietsen met een allround karakter: eentje die je in de bergen, maar ook in de klassiekers zou kunnen gebruiken. Eigenlijk zoals de racefiets was voordat de aeromodellen en enduranceracers op de markt kwamen. De huidige R-series modellen gaan alweer even mee. En daarom was het ook tijd voor een nieuw model. In de heuvels van Lombardije werd die nieuwe R-serie aan ons gepresenteerd. Gelukkig niet alleen gepresenteerd, we mochten er ook op rijden.
R5 vs R3
Voordat ik alle vernieuwingen behandel, wil ik eerst vertellen welke modellen er zijn aangepakt in de R-series. Het gaat om de R3 en R5 modellen (de toekomst van de R2 en Rca is nog niet bekend). Bij de R5 gaat het om het topmodel en de R3 zit daar net onder. Belangrijk om te beseffen is dat er niet simpelweg is gekozen om van de R3 een goedkopere variant te maken. Tegelijkertijd is de R5 niet alleen maar een duurdere variant van de R3. Cervélo heeft per budget een type berijder ingebeeld. Vervolgens hebben ze de modellen aangepast op basis van wat zij verwachten dat die renner nodig heeft. Natuurlijk werkt dat niet voor iedere potentiële koper, want zoveel mensen zoveel wensen. Maar het kan zijn dat door de kleine verschillen net je keus op een ander model valt. Waar die verschillen zitten zullen worden behandeld in de tekst hieronder, maar over het algemeen genomen kan de R3 gezien worden als een model voor mensen die niet op het punt staan een grote wedstrijd te winnen. Terwijl de R5 juist meer gericht is op de racers en profs. De R3 levert daarom iets meer comfort dan de R5, die meer prestatiegericht is.
Zitpositie en rijgedrag
Cervélo is een bedrijf van cijfers en daar zijn ze ook trots op. Maar voor de nieuwe R-series hebben ze zich ook gericht op gevoel. En voordat ik de cijfers behandel van hoeveel stijver, lichter en aerodynamischer de nieuwe modellen zijn, wil ik dan ook als eerst de zitpositie en het rijgedrag behandelen. Twee belangrijke factoren van je gevoel op de fiets. Omdat zitpositie en rijgedrag met gevoel te maken hebben, werd er gebruik gemaakt van aluminium testmodellen waar op gereden kon worden. De reden van zo’n aluminium model is dat het een stuk sneller en goedkoper kan worden gemaakt. Met de testfietsen konden ze de effecten van het aanpassen van de geometrie testen.
Vanuit de profploeg kreeg Cervélo te horen dat er behoefte was om aan de voorkant lager te zitten, lager dan de huidige R5 toeliet. Vaak werd er geïmproviseerd met naar beneden wijzende stuurpennen of kleinere frames, waar de balhoofdbuis dan korter van was, om toch die diepe zit te krijgen. Daar wilde Cervélo van af. Voor de nieuwe R5 is de voorkant ten op zicht van de trapas dan ook met 8mm verlaagd in vergelijking met de oude R5. Voor de koper van een R3 werd ingeschat dat het verlagen geen zin had. Voor de R3 wordt dan ook de huidige hoogte aangehouden om een iets comfortabelere zitpositie te behouden. Mocht je wel de R5 willen, maar de zitpositie van de R3 willen, dan kan je natuurlijk een 8mm spacer plaatsen. Maar of je dat esthetisch acceptabel vindt ligt natuurlijk aan jou.
Bij de nieuwe R-serie is gekozen voor een koersvaster rijgedrag. De achtervork is met 5mm te verlengd, de naloop van de vork is vergroot en het bottom bracket is met vier millimeter verlaagd. Deze combinatie zorgt ervoor dat de fiets stabieler is. Dat betekent wel dat je in de bochten iets meer moet werken, maar het is natuurlijk millimeter werk dus de fiets kan niet ineens veranderd zijn in een logge fiets. Bedoeling van deze nieuwe geometrie is dat je makkelijker je lijn houdt en zekerder op de fiets zit. Iets uit je achterzak pakken zou dus ook makkelijker moeten gaan in vergelijking met het vorige model.
Het nieuwe stabiele rijgedrag levert een vorm van comfort op. Ander puntje van comfort zijn de 28mm banden die je nu kunt monteren. Bij het vorige model was dat maximaal 25mm. Voor een profrenner die Parijs-Roubaix moet rijden, of de racefietser die op zoek is naar comfort een aangename mogelijkheid. Voor de rest heeft het frame geen comfort eigenschappen, maar dat is ook niet zo gek voor dit racemodel, waar op gewonnen moet worden.
Stijfheid en/of Gewicht
Voor de R5 was in het ontwerpproces de stijfheid juist veel belangrijker dan comfort. Het balhoofd en het bottom bracket zijn natuurlijk belangrijke punten voor de stijfheid van een frame. Voor de R5 is de stijfheid van het balhoofd verhoogd met 18% voor het schijfremmodel en 21% voor de velgremvariant. Bij het bottom bracket is de stijfheid voor het schijfremmodel verhoogd met 26% en 13% bij de velgremvariant. Wat qua uiterlijk vooral opvalt, zijn de dikkere onderbuis en de dikkere liggende achtervork die ook bijdragen aan de verhoogde stijfheid.
En nu komen we aan bij een puntje, dat toch wel als een soort vloeken in de kerk mag worden genoemd: voor de R5 werd het gewicht als een bijproduct beschouwd. In plaats van te kijken naar plekken waar de R5 lichter kon worden gemaakt, werd die speelruimte gebruikt om de stijfheid te verhogen. Toch is het frame met 30 gram extra, niet veel zwaarder. Voor de R3 is het weer een ander verhaal. Daar werd de stijfheid op het niveau van de R5 als overbodig beschouwd. Maar dat betekent wel dat het gewicht omlaag kon. Het gewicht van de nieuwe R3 zit dan ook nog maar 66 gram boven de nieuwe R5.
Aerodynamica
Om de stijfheid en het lage gewicht voor elkaar te krijgen zijn de zogeheten squoval (een vorm tussen ovaal en rechthoek in) buizen geoptimaliseerd. De nieuwe squoval max buizen zouden een nog beter compromis zijn tussen stijfheid, gewicht en aerodynamica. Ook dat laatste heeft Cervélo aangepakt. Bij de R5 is het meeste aerodynamisch voordeel bereikt met squoval max buizen, een nieuwe zadelpen, maar ook de eigen stuur- en stuurpencombinatie zorgt hiervoor. Bij de R3 is het effect minder vanwege een aluminium variant van het stuur en een andere zadelpen. Voor de nieuwe carbon stuur- en stuurpencombinatie zijn ze overigens niet doorgeslagen in het zoeken naar het meest aerodynamische model. Het stuur is dan ook een compromis tussen aerodynamica en comfort.
Modellen en kleuren
De R-serie komt in 11 afmontages. Vier varianten zijn een R3 met een Ultegra of Dura-Ace afmontage. De R3 is alleen verkrijgbaar met schrijfremmen in de Ultegra varianten. Alle R3 modellen worden met een Mavic Aksium of Ksyrium wielset geleverd. De kleuren zullen grijsblauw met rood en wit, of zwart met fluor zijn. En de prijzen lopen uiteen van € 3400,- tot en met € 5000,-
Voor de R5 heb je de keuze uit SRAM Red eTap of Dura-Ace. Voor allebei de afmontages heb je de keuze uit schrijfremmen of velgremmen. Bij de wielen is er keuze uit Mavic Ksyrium Elite, ENVE 3.4 en ZIPP 302 afhankelijk van de onderdelengroep. De prijzen van de R5 zijn duidelijk hoger dan de R3 met € 6500,- tot en met € 9000,- . Voor de kleuren kan je kiezen uit de combinatie zwart, wit en groen, dezelfde kleuren van de profs van Team Dimension Data. Die modellen zijn alleen verkrijgbaar met Shimano, net zoals de sponsorfietsen. Bij de SRAM versie is alleen de kleur zwart met fluor verkrijgbaar. Je kunt natuurlijk altijd de fiets zelf opbouwen met een los frame.
De meeste modellen zijn vanaf vandaag te verkrijgen. Een aantal schijfremvarianten laat nog even op zich wachten.
Het lijstje van alle modellen:
R3 Ultegra – Blauw/Rood/Wit of Fluor/Zwart – Mavic Aksium Elite – €3499
R3 Ultegra Di2 – Blauw/Rood/Wit of Fluor/Zwart – Mavic Ksyrium wielen – €4499,-
R3 Dura Ace – Blauw/Rood/Wit – Mavic Aksium Elite wielen – €4799,-
R3 Disc Ultegra – Blauw/Rood/Wit of Fluor/Zwart – Mavic Aksium Disc wielen – €3999,-
R3 Disc Ultegra Di2 – Blauw/Rood/Wit of Fluor/Zwart – Mavic Ksyrium Disc wielen – €4999,-
R5 Ultegra – Mavic Ksyrium Black wielen – €4299,-
R5 Dura Ace – Zwart/Groen/Wit – Mavic Ksyrium Elite wielen – €6499,-
R5 RED eTap – Zwart/Fluor – Zipp 302 wielen – €8499
R5 Dura Ace Di2 – Zwart/Groen/Wit – ENVE SES 3.4 – €8499,-
R5 Disc RED eTap – Zwart/Fluor – Zipp 302 Disc wielen – €9000,-
R5 Disc Dura Ace Di2 – Zwart/Groen/Wit – ENVE SES 3.4 Disc wielen – €9000,-
R3 Frameset – Blauw/Rood/Wit of Fluor/Zwart – €2499,- (916 gram)
R3 Disc Frameset – Blauw/Rood/Wit of Fluor/Zwart – €2499,- (890 gram)
R5 Frameset Zwart/Groen/Wit of Zwart/Fluor €3299,- (850gram)
R5 Disc Frameset Zwart/Groen/Wit of Zwart/Fluor €3799,- (831 gram)
Eerste indruk
Wij kregen van Cervélo de kans om beide modellen in de nieuwe serie een kans te geven. De schijfremversie liet nog even op zich wachten, maar de velgremversies van de R3 en R5 waren wel beschikbaar. Twee dagen kregen we de tijd om in Italië rondom Bergamo de fietsen aan de tand te voelen. De eerste testdag begon met de R3 met een Dura Ace afmontage en Mavic Aksium Elite wielen. Het eerste wat duidelijk opvalt aan het uiterlijk zijn de flink in formaat toegenomen onderbuis en de nieuwe overgang van bovenbuis in staande buis. Nog steeds doet de fiets aan als een R-serie fiets, maar wel eentje die is verstevigd. De blauwgrijze lak met rode accenten komt luxe over. Dan op de fiets. Het eerste deel van de rit gaat veel over vlakke wegen. Maar weg zit vol met korrelig asfalt, putten en herstelstukken. Die slechte weg is een goede test, want de “praatjes” van de ingenieurs van Cervélo blijken te kloppen: de fiets is stabiel. Je houdt gemakkelijk je lijn over deze stukken. Maar toch lijdt het bochtenwerk niet teveel onder de stabielere geometrie, die is nog gewoon goed. De vlakke wegen worden snel verruild voor een pittig klimmetje met mooie afdaling. In de klim is de stijfheid van de R3 dik in orde. In de afdaling komt de stabiliteit weer positief naar voren, zeker bij de stukken van slecht asfalt. De rit was kort, maar hij liet een positieve indruk achter.
De dag erna was het tijd voor de R5. Door de positieve indruk van de R3 denk je haast dat er weinig ruimte voor verbetering is. Toch door dit directe vergelijk kwamen de verschillende duidelijk naar voren. Eigenlijk al in de eerste meters. De R5 voelde duidelijk nog stijver aan. Dit was merkbaar in de afdaling waar de oneffenheden in de ondergrond duidelijk meer doorkwamen. De R5 maakt hiermee ook zijn doel duidelijk en dat is racen. En voor racen is stijfheid nodig. Mocht je meer comfort willen dat is er de mogelijkheid om 28mm banden te monteren. De stabiliteit die ik opmerkte bij de R3 is ook hier natuurlijk aanwezig. Hoewel de hoge stijfheid in de afdaling wat gewenning vroeg, was de stijfheid bij het klimmen een enorm pluspunt. Hoewel het verschil miniem is, is het toch duidelijker dat er bij de R5 meer energie in snelheid wordt omgezet. Al werd ik daarbij ook geholpen door lichtere wielen (mavic aksium elite vs mavic ksyrium elite). Want het gewicht van de frames mag onderling dan misschien niet zoveel schelen, het effect van lichtere wielen is duidelijk merkbaar. Ten opzichte van de R3 is het nieuwe carbonstuur ook een pluspunt. Niet alleen ziet het stuur er high-tech uit, maar het voelde ook comfortabeler aan: het platte gedeelte was precies de goede maat voor mijn handen.
In deze eerste test lijkt de Cervélo aan ieder detail gedacht, soms zijn die direct merkbaar en andere zijn wat subtieler. Wat voor mij het meest bijblijft, is de keuze voor het richten op de fietser. Op basis van cijfers kan je wellicht een heel goede fiets maken. Maar door te bedenken wat een fietser nodig heeft, is er een fiets uitgerold waar je echt mee kunt racen, zoals de profs van Team Dimension Data. Maar tegelijkertijd is de fiets ook geschikt voor degene die kwalitatieve hoge racefiets wilt hebben zonder dat hij om de overwinning aan het strijden is. Ook de optie om de R3 met Dura-Ace af te monteren maakt duidelijk dat Cervélo heeft geprobeerd om op verschillende voorkeuren in te spelen. De twee korte ritten zijn natuurlijk niet voldoende om een gegronde test te doen. Maar met deze nieuwe R-serie lijkt Cervélo wel weer een fiets in huis te hebben die weer mee kan doen met de topmodellen van de concurrerende merken.
De R5:
De R5 Disc:
De R3: