In eerste instantie leek het wel een dagje mountainbiken want het ging ineens over full suspension en hardtail fietsen. Maar we hebben het toch echt over de nieuwe gravelbike van Specialized. De Specialized Diverge STR is een gravelbike met demping aan de voor én achterkant. De Future-Shock demper aan de voorkant is een ‘oude bekende’, maar deze techniek wordt nu ook toegepast bij de zadelbuis. Een full suspension gravelbike dus, en voor mij staat deze dag de S-Works Diverge STR klaar. Het topmodel uit de reeks gravelbikes van Specialized.
Suspend the Rider
Met de nieuwe Diverge geeft Specialized nog meer comfort aan de rijder. En ik kan je alvast verklappen dat dat zeker gelukt is! De letters STR staan voor Suspend the Rider waarmee Specialized aangeeft dat de renner op de fiets wordt ontzien van hevige klappen en niet de fiets zelf. Hierdoor blijven de rij eigenschappen van de fiets behouden, terwijl er toch ruimte is voor demping. Als je een fiets hebt met een geveerde voorvork, zal de geometrie en het stuurgedrag anders worden op het moment dat hij in veert. De positie van het voorwiel veranderd, waardoor het anders zal sturen. Dit geldt dan ook voor het achterwiel, waarbij het inveren het bracket dichter bij de grond komt. Bij de Diverge STR is de onderkant van het frame ongeveerd. De aandrijving, het bracket en de wielen blijven in dezelfde positie waardoor de rij eigenschappen gelijk blijven. De fiets krijgt dus net zoveel klappen en oneffenheden te verduren als ieder andere fiets, maar de Future Shock dempers vangen dit op bij de contactpunten van je handen en zitvlak.
Future Shock bestaat al jaren
Dit Suspend the Rider principe zag je voor het eerst bij de Roubaix fietsen in 2016, waarbij er 20 mm demping boven het balhoofd zit. Daarnaast is Specialized al langere tijd bezig met het ontwikkelen van een Future Shock achterdemper. Het prototype van de uiteindelijke Future Shock achterdemper is in 2018 ontwikkeld, terwijl ondertussen de Future Shock aan de voorkant ook nog een upgrade heeft gehad in de vorm van de 2.0 versie. Hier schreef Bjorn al over toen hij de Specialized Diverge testte, zoals we die tot vandaag nog steeds kennen. Tijdens het WK gravel reed Daniel Oss met de Future Shock naar het zilver en bij de vrouwen reden Sina Frei en Chiara Teocchi er mee naar zilver en brons.
Na vier jaar van finetunen is de definitieve versie van de Future Shock achterdemper een feit. Een systeem ingebouwd in de bovenbuis en zadelpen van het frame, dat zorgt voor 30 mm travel in je gravelbike. Het systeem bestaat uit drie onderdelen en is heel nauwkeurig naar eigen wens te finetunen.
Een fraai stukje techniek
Het Future Shock systeem is een hydraulische vering en bij de achterdemper bestaat dit uit drie delen. Een Frame Post, de Tendon en de demper. De demper is het hydraulische Future Shock systeem dat in de bovenbuis is geplaatst en deze is ook niet zichtbaar. In de zitbuis van het frame zit de Frame Post die zorgt voor de flex. Deze twee onderdelen worden door de Tendon met elkaar verbonden. Dit is het platte zilver/zwarte deel dat je vanaf de bovenbuis naar de zadelbuis ziet. De aansluiting van de zitbuis en de bovenbuis is lager dan normaal en de Frame Post komt er daardoor wat bovenuit. Dit is netjes weggewerkt onder een rubber sok, die vocht en vuil moet tegenhouden. Het systeem is volgens Specialized helemaal onderhoudsvrij, maar het blijft natuurlijk wel een hydraulisch onderdeel waarbij slijtage kan voorkomen.
Frame Post zorgt voor de flex
De Frame Post is een schacht die helemaal in de zitbuis valt, tot zo’n 5 cm boven je bracket. Daar zie je ook een bout om deze vast te zetten. De zadelbuis is een stuk forser dan je gewend bent, omdat er dus een Frame Post in zit die ruimte nodig heeft om te flexen. Doordat deze onderin de zitbuis vastzet, heeft hij veel ruimte om te flexen. De Frame Post werkt met een gewone carbon zadelpen. Deze Frame Post is er in negen verschillende uitvoeringen, waarbij het gewicht van de rijder bepalend is. Elke Frame Post heeft twee settings qua stijfheid. In mijn fiets zit een Frame Post waar je de getallen 40 en 45 op ziet staan, waarbij de 45 setting iets meer stijfheid biedt dan de 40 setting. Je kan dit heel eenvoudig aanpassen door de Frame Post een kwartslag te draaien.
In totaal zijn er dus negen Frame Posts verkrijgbaar met een stijfheid tussen de 30 en 60. Standaard worden er twee Frame Posts bij een fiets geleverd zodat je al vier verschillende settings op je Diverge STR hebt. De Frame Posts zijn ook los verkrijgbaar, mocht je toch een andere setting willen. Met deze Frame Posts zijn er al achttien verschillende mogelijkheden om je Diverge STR in te stellen.
Finetunen tot perfectie
De achterdemper is een samenwerking tussen de flex vanuit de Frame Post en de demping vanuit de Future Shock demper. Aan de onderkant van de bovenbuis zit een inbusboutje, waarmee je de rebound van de Future Shock demper kan instellen. Hiermee kan je dus instellen hoe snel de demper weer terug komt, nadat hij heeft geveerd. De Future Shock demper in de bovenbuis heeft eigenlijk een omgekeerde werking, want hij trekt uit elkaar wanneer de Frame Post naar achter buigt. Met het boutje onder de bovenbuis kan je deze sneller of juist langzamer laten terugkomen. Mocht dat nog niet genoeg zijn, heb je onderweg ook nog drie standen waarmee je de demper kan reguleren. Met een palletje dat op de demper zit, kan je deze losser of strakker zetten. Wanneer je het palletje helemaal naar rechts draait, wordt de demping stugger. Er zit geen lock op het systeem, dus je zal altijd (het zij minimaal) demping ervaren. Als je op echt slechte wegen komt kan je het palletje weer naar links draaien zodat er meer ruimte is om de klappen op te vangen.
Het Diverge STR Frame en de specs
Het frame van de Diverge STR weegt volgens Specialized 1100 gram. Dan gaat het over een gespoten frame, zonder de hardware van de dempers. Ten opzichte van de vorige Diverge hebben ze iets gewicht weten te besparen in de carbon lay-up, dat ook nu het Fact 11 carbon is. Het complete frame, inclusief voor en achterdamper weegt daardoor maar 400 gram meer dan zijn voorganger. De progressieve voorkant is hetzelfde als je kent van de ‘gewone’ Diverge. Aan de achterkant zijn er wel wat wijzigingen. Zo is het bottom bracket 5 mm hoger en de seatstays zijn 4 mm langer geworden. Bij de zitbuis is de hoek een halve graad scherper gemaakt, zodat het de ‘sag’ van de flex kan opvangen. Daarmee doelen ze op het lichte doorbuigen dat de Frame Post doet op het moment dat je op de fiets gaat zitten. Er wordt ook geadviseerd om de setback van je zadelpositie met ongeveer 5 mm te verkleinen, zodat je wel in je vertrouwde fietshouding blijft rijden.
De Diverge STR komt er in drie uitvoeringen en dat zijn de Expert, Pro en het S-Works topmodel. En daarmee nemen ze de plaats in van de gelijknamige modellen in de huidige Diverge range. Daar is echter één uitzondering en dat is de Diverge Expert die als ‘hardtail’ en STR uitvoering in de collectie zit. De Diverge Comp en Sport uitvoering zullen ongewijzigd (als hardtail dus) in de collectie blijven. Naast de volledig afgemonteerde fietsen zijn beide frames ook als los frameset verkrijgbaar. De SWAT Box storage in het frame en de nokken om tassen te monteren zijn bij beide Diverge modellen hetzelfde. Specialized waarschuwt wel dat je moet oppassen dat je geen bandjes klemt om de Future Shock systemen, om beschadigingen te voorkomen.
1X, SRAM en een dropper post
Alle uitvoeringen van de Diverge STR worden afgemonteerd met een SRAM AXS groepset. Er is geen mogelijkheid om een voorderailleur te monteren en daardoor wordt er gekozen voor een aandrijving waarbij een Eagle AXS mountainbike derailleur wordt gemonteerd. Deze derailleurs zijn geschikt voor veel grotere cassettes, zodat je met een enkel voorblad toch een heel groot bereik aan versnellingen hebt. Shimano kent ook wel een 1 X 11 uitvoering van zijn GRX groepset, maar daarbij is de grootte van de cassette beperkt. Het frame heeft een interne kabeldoorvoer en kan optioneel ook met een mechanische groepset worden opgebouwd. Daarnaast biedt dit ook de mogelijkheid om een dropperpost te monteren.
De S-Works Diverge STR
Vorige week donderdag mocht ik met Specialized en de nieuwe Diverge STR op pad. Omwille van het weer werd het programma wat omgegooid en kregen we de technische informatie die hierboven te lezen is nadat we al 2,5 uur op de fiets hadden gereden. De mecaniciens hadden de fiets op maat afgesteld en op basis van mijn gewicht de juiste Frame Post gemonteerd en er werd even kort verteld hoe we de drie verschillende standen van de demper konden regelen. Zonder enig besef van de technische werking reden we een schitterende route rondom Lage Vuursche. Zoals gezegd stond voor mij de S-Works uitvoering klaar, met SRAM Red eTap AXS (met SRAM Eagle XX1 AXS achterderailleur), Roval Terra CLX wielset en SRAM Red crankset met powermeter. De donkergroene fiets rolt op 42 mm brede Specialized Tracer Pro banden die tubeless zijn gemonteerd. Het frame heeft ruimte tot maximaal 47 mm brede banden. Je kan er ook voor kiezen om 650b wielen te steken en dan kan je tot 2.1 inch banden rijden.
De Specialized Diverge STR Pro heeft een opvallende oranje/roze kleur en deze knalt er echt uit in het bos. Helemaal tijdloos is het niet, maar gaaf is hij wel. Deze fiets is opgebouwd met de SRAM Force eTap AXS groepset in combinatie met een SRAM X01 derailleur en Roval Terra carbon wielen.
De Diverge STR Expert uitvoering is afgemonteerd met de SRAM Rival AXS groepset, in combinatie met een SRAM Eagle GX AXS derailleur. Ook hier een set Roval Terra carbon wielen en een frame dat een hele chique mosterd/beige kleurstelling heeft. Alle frames zijn heel clean en dat vind ik erg gaaf. Je moet goed kijken om te zien welke uitvoering je hebt, want de logo’s zijn zo subtiel dat ze bijna niet zichtbaar zijn.
Eerste indruk van de Diverge STR
Bij de eerste meters op de Diverge STR zijn we allemaal net een stel kinderen die op een hobbelpaard stappen. Flink met de kont op het zadel duwen om te voelen hoe dat nou werkt en wat het doet. Ik verbaas me erover hoeveel vering je nog hebt met maar 30 mm travel. Na de eerste speelse rondjes is het tijd om de route op te gaan, en eerlijk gezegd ben ik wel een beetje sceptisch. Ik houd van een stijve fiets die snel en direct stuurt, daar waar comfortabele gravelbikes vaak lui aanvoelen en vooral lekker rechtdoor willen. Met de Diverge STR rijden we al snel een aantal stukken van de mountainbike route, en de fiets reageert verrassend direct en strak. Je hebt de neiging om bij elke hobbel of boomstronk je achterwerk van het zadel te tillen, maar ik krijg de opdracht om juist te blijven zitten. Pas dan merk je of de demping echt werkt.
Ondanks dat het onnatuurlijk voelt om stug te blijven zitten bij een kuil of hobbel, krijg je zo wel een goed idee van de demping. En die filtert echt veel oneffenheden waardoor je lekker over de paden en routes kan rijden. Door de flex van de Frame Post wordt de afstand tussen het zadel en je stuur wat langer. Het voelt alsof je wat wegzakt naar achteren en daar moet ik wel even aan wennen. Dit is uiteraard slechts een fractie van een seconde, en als je de rebound wat strakker zet kom je heel snel weer terug in je vertrouwde positie. Met de drie verschillende standen van de Future Shock kan je dit instellen en ik kies voor een wat strakkere afstelling, zodat ik niet teveel flex heb.
Ik zet de demping wel wat meer open, op het moment dat we op een slecht pad komen. Het is geen gravel, maar zijn ook geen klinkers. Het is van alles niks en je stuitert van kei naar kei. Met de handen op het stuur en de demping op maximaal kan je hier lekker blijven stoempen, zonder dat je stil valt. Hier is de Future Shock wat mij betreft op z’n best. En dat is ook wat Ian Boswell en Laurens ten Dam er van zeggen, en zoals Specialized het bedoeld. Bij lange ritten en gravelwedstrijden over 200 mijl zoals Unbound, zal je lichaam minder snel vermoeid raken door de hoge mate van comfort. En dat merk je ook wanneer je met de Diverge STR rijdt. Doordat de demping ‘bovenin’ het frame zijn, rijdt de Diverge STR erg fijn. Het is een lekker directe fiets, die snel reageert als je aanzet. Ondanks het comfortabele karakter wil je gewoon graag hard rijden.
Conclusie
Zoals gezegd was ik wat sceptisch over het idee van een full suspension gravelbike. De ontwikkeling heeft heel wat jaren gekost, maar het is kwalitatief een goed uitgewerkt systeem. De Diverge STR rijdt als een snelle en directe race gravelbike, terwijl hij toch heel veel comfort heeft. Het Suspend the Rider principe hebben ze goed weten te vertalen naar de Diverge STR. Als renner heb je erg veel comfort terwijl het frame nog net zo stijf en strak rijdt. Persoonlijk kies ik voor een wat strakkere afstelling van de dempers en met de 18 verschillende settings van Frame Posts is er voor elke rijder wel een geschikte setting te vinden. De dempers zorgen voor wat extra gewicht, ten opzichte van de huidige Diverge maar hier heb ik geen hinder van ondervonden. De afweging voor meer comfort zal veel renners die 400 gram snel doen vergeten. De prijs van het topmodel is fors, maar met de vriendelijker geprijsde Pro of Expert uitvoeringen heb je exact hetzelfde frame en rij eigenschappen. Naast een snelle en comfortabele gravelbike om mee te racen, is hij ook nog eens ideaal voor lange comfortabele bikepacking trips of juist de kortere ritten met wat vaker een uitstapje over de plaatselijke mountainbike route.
via Specialized
Foto’s van Joris Knapen
