Handgemaakte wielen maken de fiets! Een bezoek aan Wheel-Tec

Wielen zijn vaak het ondergeschoven kindje bij de aanschaf van een fiets en dat vinden we onterecht. We zetten een aantal punten op een rij en brachten een bezoek aan wielenspecialist Wheel-Tec.

Een bekend plaatje waarschijnlijk: Je bent op zoek naar een nieuwe fiets. Ziet er goed uit en het merk spreekt je aan. De groep? Prima, precies wat bij je ambities past. De wielen? Een bekend merk. Zal wel ok zijn toch? En dat is het dan. Terwijl de wielen toch je directe contact met de weg zijn. De eigenschappen van de wielen maken of kraken je rit én je fiets. Uiterlijk telt ook, een paar knappe hoge wielen laten je fiets er ineens een stuk rapper uit zien. Maar de aandacht gaat vaak uit naar andere zaken.

Goed, niet te duur, niet te zwaar en het oog wil ook wat
Veel mensen zullen bij wielen in eerste instantie toch op het uiterlijk afgaan. En een merk natuurlijk, net als de fiets zelf heb je meestal wel al een voorkeur (en áfkeur). Dan hebben we het over fabriekswielen. Niet onlogisch, het merk heeft vaak al een reputatie en ze zijn doorgaans betaalbaar. Je kan precies de wielen bij je budget uitzoeken. Het grote verschil tussen fabriekswielen en handgemaakte wielen is dat in de fabriek geen ruimte is voor persoonlijke kenmerken en voorkomen. Ze zijn voor de massa. Daarmee zijn ze niet meteen slecht, maar voldoen ze ook niet altijd aan je wensen en eisen.

Bij een wiel gaat het om een aantal eigenschappen die belangrijk zijn. Bijvoorbeeld het gewicht. Met superlichte wielen ga je wat sneller de berg op, maar zelfs op lange klimmen praat je dan over hooguit een paar honderd meter voordeel dat je kan behalen. Het telt wel degelijk mee, maar hou niet te veel vast aan onsje meer of minder. Aerodynamica speelt ook een rol. Daarom zie je bij het tijdrijden vaak dichte wielen of extreem hoge velgen. Op hoog niveau, als je bezig bent met vetpercentages en dergelijke, kunnen gewicht en aerodynamica doorslaggevend zijn. De gewone sterveling, zoals ondergetekende, kan beter op zijn eigen gewicht letten. Hoewel het gevoelsmatig natuurlijk wel altijd lekker is om te weten dat je wielen licht, strak en mooi zijn!

Ik was zelf op zoek naar een set waarmee ik zowel op het vlakke als in bergen mee uit de voeten zou kunnen. Niet te zwaar dus (1.500 gr of minder) en volledig carbon. Waarom? Simpel; omdat ik een alu remrand niet zo mooi vind staan en altijd al een set hoge velgen in mijn fiets wilde hebben. Het oog wil ook wat! Ik hecht waarde aan kwaliteit en de looks. Haast een onmogelijk combinatie, maar ik had goede hoop. Met een budget van 1.000 a 1.300 euro moest ik toch een heel eind kunnen komen. Na wat zoeken op internet dacht ik alle soorten wielen wel gezien te hebben, maar een keuze bleef uit. Zipp 303 of 404’s? Erg mooi, en goed toch? Maar met dit budget heb ik dan alleen een voorwiel. Tweedehands is dan misschien een oplossing, maar dat vond ik toch iets te risicovol. HED dan. Erg fraai, zeldzaam, te duur. Dichter bij huis dan. FFWD bijvoorbeeld? Fraaie wielen, overwegend goede reviews, maar dan weer nét wat zwaarder dan ik zou willen. Want ja, ik wil wel graag clinchers, ik ben geen wedstrijdrijder. Tubes schelen overigens wel een hoop grammen en euro’s (minder!). Het mag inmiddels duidelijk zijn dat ik dus kieskeurig ben.

Dan maar zelf wielen samenstellen
Omdat het maar niet lukte om de juiste fabriekswielen bij mijn wensen te vinden ging ik naar handgemaakte wielen kijken. Wheel-Tec in Noord-Scharwoude is geen onbekende bij degenen die een beetje thuis zijn in de wereld der handgemaakte fietswielen. Daar heeft eigenaar Marc Meulmeester hoogstpersoonlijk voor gezorgd. In een pand samen Ditec Tweewielers bestiert hij sinds een aantal jaren zijn bedrijfje waar hij zich volledig specialiseert in het maken van wielen voor mountainbikes en racewielen. Bij binnenkomst staat hij geconcentreerd aan een wiel te sjorren met witte oordopjes in zijn oren. Voor de muziek dacht ik nog maar het blijkt voor de vele telefoontjes te zijn. Zo houdt hij zijn handen vrij. Hij heeft het dus druk, altijd een goed teken!

Marc komt meteen to the point; “Rij je wedstrijden, of alleen recreatief?”, “Wat weeg je?”. Twee parameters die belangrijk zijn voor de samenstelling van je nieuwe wielen. Ben je op zoek naar stijf en snel of comfortabel en duurzaam? Je gewicht bepaald voor een groot deel het aantal spaken dat er per wiel gebruikt moet worden. Tussendoor probeer ik nog te vertellen dat de Reynolds Assault op internet had gezien en dat ik die wel interessant vond, maar daar lijkt hij niet echt naar te luisteren. Uit beleefdheid laat hij mij wel nog uitpraten, maar hij heeft duidelijk al wat in gedachten.

Hij heeft zijn ‘winkel’ bovenin de fietsenwinkel waar de velgen en naven staan en hangen te glimmen. Hope, White Industries, DT Swiss, Novatec, Chris King, Enve, Acros, Alchemy. Dit zijn een paar van de merken waar hij mee werkt en waarvan hij vindt dat het goed ‘spul’ is. Eigen merk velgen had hij al, sinds kort heeft hij ook eigen merk naven. Achterin staan een paar fietsen en frames, en een zelfbouw studio voor zijn foto’s die hij voornamelijk op zijn Facebook pagina zet.

Wat maakt een wiel een goed wiel?
Een wiel bestaat uit vier componenten die elke een belangrijke rol spelen; velg, naaf, spaken en spaaknippels. Marc voert alleen producten van merken waar hij 100% achter staat. Daarin gaat hij verder dan wij zelf in eerste instantie zouden doen. Een goed voorbeeld daarvan is zijn kennis over naven. Hij kan je zo vertellen hoe elke naaf is samengesteld. Details over het ontwerp van het naafhuis, de breedte daarvan bijvoorbeeld, wat voor type lagers er gebruikt worden, of ze hoge of lage flensen hebben, etc. De perfecte naaf bestaat waarschijnlijk niet, het gaat erom welke het beste bij je past. Daar kan hij je bij helpen, maar je budget natuurlijk ook. Zoek je een lichte set die je af en toe in bergen wilt gebruiken, dan is de keuze voor de goedkopere maar toch goede en lichte Novatec naven wellicht beter dan de veel duurdere, maar meer duurzame Chris King naven. Die zijn wellicht wel weer goed als je op zoek bent naar een set voor het hele jaar. Zo zijn er dus allerlei factoren die een rol spelen bij de juiste keuze.

Wat betreft spaken zweert Marc bij Sapim. Standaard gebruikt hij de Cx-Ray en Cx-Sprint (specifiek voor de aandrijfzijde) spaken en tegen meerprijs ook de Sapim Super-CX. Die zijn voor de weight-weenies, het scheelt toch weer 35 gram! Natuurlijk is het ontwerp en de bouwkwaliteit van een product belangrijk, maar hoe houdt het zich in de praktijk? Daarvoor heeft hij een aantal mensen die hij zijn producten laat testen in veeleisende situaties als criteriums en Alpen-tochten zodat hij weet waar hij mee werkt en wat hij verkoopt.

Het is een investering
Nee, natuurlijk zijn handgemaakte wielen niet goedkoper dan een set fabriekswielen. Maar eigenlijk kan je het ook helemaal niet met elkaar vergelijken. De eerste zijn persoonlijk samengesteld, afgestemd op jouw gewicht, je rijgedrag en natuurlijk persoonlijke eisen en wensen terwijl de tweede in een fabriek en masse worden gefabriceerd volgens algemene specificaties. Marc geeft ook aan dat hij zelfs bij de high-end wielen van gerenommeerde merken met verbazing de spaakspanning heeft nagemeten. Die was soms veel te hoog en niet gebalanceerd, wat vraagt om moeilijkheden. En zijn alle fabriekswielen daarom slecht? Geenszins. Maar beter dan een handgemaakte set van een vakkundige wielbouwer zijn ze ook niet.

Je kiest voor handgemaakte wielen om verschillende redenen. Naast een mooi en goed frame en een goede groep vormen de wielen het derde ‘grote’ onderdeel van de fiets. Dat mag best wat kosten. En daar krijg je ook wat voor terug. Het is echt een investering. Wat denk je bijvoorbeeld van levenslange garantie op spaakbreuk?

Gezien en gebruikt; De Wheel-Tec Zenith .46c wielset met Acros .54 naven
Zoals gezegd kwam de interesse voor handgemaakte wielen mede voort uit een persoonlijke behoefte. Een aantal weken na mijn bezoek ben ik mijn eigen wielen gaan ophalen; de Zenith 46c met Acros .54 naven. Als een kind zo blij was ik toen ik de wielen in ontvangst nam. Mooi afgewerkt met glanzend zwarte decals, niet te opvallend. Inmiddels heb ik er aardig wat op kunnen fietsen en ben nog altijd zeer blij met de aankoop. Het is een flink bedrag geweest natuurlijk, maar ik merk nu al dat ik hier nog heel veel mee ga rijden. De ratel van de Duitse Acros .54 achternaaf is heerlijk, al moet je daar van houden natuurlijk. De velgen zullen ongetwijfeld als een soort klankkast fungeren. Het is ook nog wel handig ook bij inhalen want als je even je benen stil houdt horen ze al snel aankomen!

De velgen zijn volledig van carbon, dus ook de remrand. Daar is altijd veel over te doen, en terecht natuurlijk. Dat heeft allemaal te maken met het remmen. De Zenith’s hebben Reynolds’ CTg (Cryogenic Glass Transition) remlaag welke ruim 50% minder warmte zou moeten generen bij het remmen. Oververhitting, zeker bij afdalen, is een bekend probleem bij carbonwielen. Bij nat weer was dit vanzelfsprekend wat minder, maar dat is bij alu ook. Daar pas je je rijgedrag op aan en je knijpt misschien wat harder in de remmen.

Wat betreft rijgedrag zijn er geen verrassingen. Dat wil zeggen dat ik niet teleurgesteld ben en dat de hooggespannen verwachtingen waargemaakt worden. Natuurlijk voel je die sterke zijwind, maar het gaf geen problemen. De bochten neem ik vol vertrouwen, ze geven geen krimp. En dat merk je natuurlijk ook goed bij stevig aanzetten. Geen schurende remblokken, wel dat lekkere geluid van trekkend carbon. Kijk je naar comfort, dan is de bandenkeuze natuurlijk ook belangrijk. Met de Veloflex Master bandjes met latex binnenband waan je je op tubes, fantastisch. Maar na een gescheurde zijwand en het lezen van kleine lettertjes op de Veloflex doos blijkt dat ze afraden ze op vol-carbon wielen te gebruiken. Jammer! Gelukkig zijn Vittoria’s ook lekker soepel en met de Conti 4000s altijd comfortabel gereden. Alleen de Veloflex gingen er heel lastig op, maar daar staan ze om bekend. De andere banden gaven geen problemen.

Conclusie
Andere wielen met vergelijkbare hoge velgen zijn doorgaans 1.700gr of zwaarder. Deze Zenith’s zijn meer dan 200 gram lichter. Dat maakt nog best een verschil. Verkeer je in absolute topvorm, dan is dat ook merkbaar in je prestaties. Heb je nog een kilootje over, dan is het beter om daar eerst aan te werken. Maar je mag ze ook aanschaffen omdat je gewoon wat moois wilt hoor. De wielen zijn door mij persoonlijk gekocht, het was niet specifiek als test bedoeld. Mijn ervaring kan wellicht wel helpen bij je keuze voor je volgende wielset. Ik koos voor de Wheel-Tec Zenith’s om dat ik het niet in de winkel kon vinden. Ik ben nu ook een stevig bedrag kwijt, maar heb nu wel kwaliteit en beleef er veel plezier aan. Vooralsnog heb ik de wielen nog niet aan alle omstandigheden kunnen onderwerpen, maar voor mij staat wel vast dat ze overal voor ingezet gaan worden. Dus ook naar groezelige wegen van de Belgische Ardennen, als het nat is en (hopelijk) ook nog naar het hooggebergte. Wheel-Tec heeft ook een iets goedkoper carbon-alternatief, de Stealth’s. Daarmee rij je al rond voor ongeveer 1.000 euro. En dan is er nog een hele reeks andere velgen, hoger, lager, alu, carbon, noem het maar op.

Plus
+ Wielen waar niets aan te wensen over blijft; ze zijn op maat en naar wens gemaakt door een vakman
+ Veel geld, maar toch goede prijs/kwaliteit verhouding*. Bij de grote merken koop je hiervoor soms alleen een voorwiel.
+ Levenslange garantie op spaakbreuk
+ Uitstekende remeigenschappen voor een vol-carbon velg
+ Zeer direct en strak weggedrag
+ Zeer licht

Min
– Eigenlijk geen

Op het moment van schrijven zijn de Zenith 46c’s aangevuld met de .35c en .50c. De techniek staat niet stil natuurlijk! Een nieuwe velg, wederom direct uit de Reynolds fabriek. Ze heten wel Zenith, maar met de toevoeging SWD en zoals je waarschijnlijk al vermoedde in een 35mm en 50mm hoge variant. Ze zijn ook breder, namelijk 24mm (t.o.v. 21mm bij de .46c) en ook boller dan hun oudere broer. Nog een mooi detail; de velg kan in een wiel voor zowel velg- als schijfremmen gespaakt worden! De Novatec naven zijn overigens ook uit het assortiment, Wheel-Tec heeft nu naven onder eigen naam.

De auteur is 1.92 lang en weegt 89kg en heeft ervaring met zowel aluminium- als carbonwielen. De Zenith’s zijn gebruikt i.c.m. Veloflex Master (bleken niet geschikt te zijn voor vol-carbon wielen), Vittoria Open Corsa EVO CX III en Continental Grand Prix 4000s bandjes. Allen 25mm.

* Wij kozen voor hoge carbon wielen. Kies je voor alu met een lager profiel, dan kom je onder de EUR 500,- uit voor een complete set.