Een zadel is een vrij essentieel onderdeel van je fiets. Helemaal als je bedenkt dat een fanatiek wielrenner toch minimaal tien uur per week plaats neemt op een zadel. De laatste jaren heb ik aardig wat zadels versleten en ben ik door ‘schade en schande’ een stuk wijzer geworden. Maar toch heb ik nog altijd niet het perfecte zadel gevonden. Lang heb ik met hetzelfde zadel gereden, maar door rugklachten (en later ook zitvlakklachten) is de zoektocht naar mijn ideale zadel helaas toch verlengd. Ik zeg bewust ‘mijn’ zoektocht, want zoals al eerder opgemerkt in de test van het Brooks cambium C15 zadel; “Jeder arsch ist anders!”
SQLab
Tijdens de Bikemotion beurs afgelopen jaar kwam ik in de stand van SQlab. Zoals de toevoeging lab al doet vermoeden zijn dit zadels die zijn ontstaan in een heus laboratorium. Dr. Stefan Staudte is een Duitse uroloog en extreme biker en heeft zijn beroep en hobby samenbracht met SQlab. Naast zadels produceren ze ook sturen, stuurpennen, pedalen, handvatten en inlegzolen voor fietsers, allemaal ergonomisch ontwikkeld. Daarbij gaat het erom dat ze proberen je lichaam in de meest ideale houding op de fiets te zetten met behulp van hun producten. De producten van SQlab zijn niet voor niets erg populair bij bikefitters. Daarnaast zijn al hun dealers getraind om het juiste product aan te meten. In dit geval gaan we het hebben over twee zadels.
Allereerst wordt de afstand tussen de beide zitbotjes bepaald. Veel klachten aan het zitvlak ontstaan doordat mensen niet de zitbotjes, maar andere (edele) delen gebruiken als drukpunt op het zadel. Aan de hand van de zitbotjes wordt de breedte van het zadel bepaald. Het is bij de SQlab zadels van belang dat elk zitbotje midden op het daarvoor bestemde vlak zit. Wanneer dit te ver naar de rand zit, betekend dit dat de druk naar het midden wordt verplaatst. Een adviseur van SQlab gaat dan verder kijken naar welk type zadel er het beste bij je past. Dit wordt bepaald door te kijken naar hoe diep je zit en voor welke activiteit je dit zadel gaat gebruiken. Zo heeft een triatleet een heel andere houding dan een mountainbiker. In mijn geval komen we uit op het type 611 race; een racefietszadel. Hiervan zijn er twee soorten; de SQlab 611 en de SQlab 611 active. Beide zadels kregen we mee om deze te testen en de verschillen te merken tussen een zadel mét, en een zadel zonder active-concept.
De SQlab 611
Wanneer je de SQlab 611 voor het eerst in de hand hebt valt meteen het kuiltje op in het midden van het zadel. Dat er rekening is gehouden met de ergonomie is dus meteen zichtbaar. Het zadel oogt breed, echter is deze met veertien centimeter qua maatvoering bijna standaard te noemen. De achterkant is redelijk dik en voelt erg zacht wanneer je deze indrukt. De neus van het zadel wijst wat naar beneden en dit moet ervoor zorgen dat (in combinatie met het eerder genoemde kuiltje) er genoeg ruimte is voor je kruis. Aan de onderkant van het zadel zien we aluminium rails die op een reguliere manier het zadel met de zadelpen verbinden. Het dek is van een stevig en slijtvast kunststofvezel, met een marathonvulling daaronder. Dit is vast gestikt met een subtiel oranje naad. In het dek vind je wat reliëf en de typeaanduiding zit erin verwerkt. Aan de rechter achterkant vind je een klein labeltje die de maat van het zadel aangeeft. In dit geval veertien centimeter (maar dan in cijfers natuurlijk).
Nadat ik het zadel hebben gemonteerd en de straat uit ben voor een eerste testrit merk ik meteen dat ik niet lekker zit. Ik hoop niet dat dit een voorbode is voor de rest van de ritten met dit zadel. Tijdens de stop zet ik de punt van het zadel verder naar beneden en de volgende kilometers heb ik er geen last meer van. Later bedenk ik me ook dat dit zadel niet horizontaal kan staan, het zadel is nl. zo ontwikkeld dat de punt lager staat dan het zitvlak. Ik voel opvallend veel contact met het zadel en heb het idee dat ik met de hele kont op het zadel zit. Dit vergroot het gevoel van controle en comfort. De irritatieplek die ik op het zitvlak had vanwege een eerder zadel krijgt z’n rust en hierdoor kan ik zonder pijn een extra lusje fietsen. Bij thuiskomst merk ik wel dat de huid in de liesstreek wat ruw is. Wanneer ik de site van SQlab erbij pak en dit ga vergelijken met de stand van mijn zadel blijkt dat ik deze met de neus nog wat te ver omhoog heb staan.
De rit daarop volgend, met uiteraard wederom een aanpassing, merk ik dat de druk in m’n kruis nog minder is dan de vorige keer alleen zak ik langzaam naar de punt van het zadel waardoor ik niet meer goed op de zitbotjes zit. Wederom de stand weer iets aangepast, dit keer nl. het zadel iets achterover gekanteld. Bij thuiskomst geen schuurplekken in de lies en ook geen irritatie op het zitvlak.Het zadel heb ik ook op de crossfiets gezet en waar de controle over de racefiets al sterk verbeterde is dit gevoel bij de crossfiets zo mogelijk nog groter. Doordat je veel contact hebt op het zadel heb je het gevoel dat je meer controle hebt en ook meer met je lichaam kan sturen. Het is wennen maar na verloop van tijd ga je zekerder en harder door de bocht. Het gevoel dat de fiets er met jouw vandoor gaat is verleden tijd.
Zoals gezegd in de inleiding had ik ook last van rugklachten. Door een ongeval is er een kromming ontstaan in mijn rugwervel en dit zorgde ervoor dat ik scheef op mijn zadel zat. Hierdoor bleven de rugklachten aanhouden en was een wekelijks bezoek aan de fysio noodzakelijk. Sinds het gebruik van het SQlab zadel merk ik dat de klachten verminderen en de fysio bezoeken worden ook minder. Door de hogere achterkant van het zadel, in combinatie met de juiste afmeting m.b.t. de zitbotjes wordt het bekken wat gekanteld waardoor de kracht op een andere manier uit de rug wordt gehaald. Door de kanteling van het bekken (voorover) zit je met een rechtere rug op het zadel.
De SQlab 611 active
Na een maand rond gereden te hebben met de ‘reguliere’ 611, stappen ik nu over naar de SQlab 611 Active. Op een afstand zou je zeggen dat deze zadels hetzelfde zijn, maar wanneer je ze van dichterbij bekijkt zie je dat er meer verschillen zijn dan alleen het stukje tekst op het zadel. De overgang van de achterkant richting de neus van het zadel is minder geleidelijk dan bij de reguliere 611. Hierdoor lijkt de achterkant breder, maar dit is toch niet het geval. Daarnaast is de inkeping aan de achterkant weggelaten waardoor de gehele achterkant wat hoger komt te staan. Het grootste verschil zit in het active-concept. Het active-concept houdt in dat het zadel meegaat met de trapbeweging die een fietser maakt. Dit moet er voor zorgen dat het bekken actief mee beweegt met de trapbeweging waardoor vermoeidheid en pijn in de onderrug kan worden voorkomen. Aan de onderkant van het zadel is te zien dat de aluminium rails dit keer niet naar het uiteinde van het zadel lopen, maar bevestigd is aan een kunststof opstaande rand. Deze kunststof rand heeft aan beide kanten ruimte waar elastomeren tussen worden bevestigd. Het middengedeelte zit vast, maar is flexibel. De mate van flexibiliteit wordt bepaald door de elastomeren. Die worden meegeleverd met het zadel. Elk elastomeer heeft een bepaalde gewichtscategorie waarvoor zij geschikt is. Wit (soft) voor renners tot 70 kg, grijs (medium) voor renners tussen de 65 kg en 85 kg en zwart (hard) voor renners van 80 kg tot 100 kg. Of het zadel daardoor meteen ongeschikt is voor renners van 100+ kg weten we niet. Gezien de tabel kies ik voor de witte elastomeren voor renners tot 70 kg.
Met de ervaring van het eerste SQlab zadel nog in het achterhoofd wordt de 611 active meteen met de punt naar beneden gemonteerd. Het zal me zeker niet nog een keer gebeuren dat ik met zadelpijn thuis kom vanwege een opstaande neus. Vlak voordat ik wegrijd nog even snel het zadeltasje monteren en… dat past niet. De constructie van het active-concept gaat niet samen met mijn zadeltasje helaas. Binnenbandje in de zak dan maar. Wanneer ik nog niet heel ver van huis ben merk ik meteen al een verschil met het andere zadel. Voor mijn gevoel zit ik minder stabiel en lijkt het alsof ik op een smaller zadel zit. Dat het zadel wat eerder smal wordt aan de voorkant merk ik niet, maar voor mijn gevoel wiebel ik wat meer op het zadel. Qua comfort doet hij niet onder voor de reguliere 611 maar de stabiliteit vind ik een stuk minder. Tijdens de rit heb ik even gestopt en wanneer je dan met de handen op het zadel leunt kan je daadwerkelijk de beweging van het zadel waarnemen. Wellicht dat iemand die achter mij fietst dit ook kan zien maar voelen doe je het niet direct. Wellicht is de mindere stabiliteit hier wel een gevolg van. Wanneer ik de dag na de eerste testrit uit bed stap merk ik dat ik weer lichte klachten in m’n rug heb. De volgende rit maak ik gebruik van de grijze elastomeren. Het voelt wat stugger en wanneer je met de hand het zadel wil bewegen kost dit ook meer kracht. Tijdens het fietsen merk ik dit echter niet en ik besluit vrij snel om de zwarte elastomeren te proberen. De zwarte elastomeren zijn voor renners van 80 kg of meer en met mijn 66 kg klopt dit dus eigenlijk niet. Ik merk wel meteen dat met de stugge elastomeer het gevoel van controle over de fiets toeneemt en mijn rug minder te lijden heeft. De overige ritten die ik maak, fiets ik allemaal met de stugge zwarte elastomeren en ik heb geen moment last van mijn rug of zitvlak.
Nadat ik bijna twee maand heb gefietst met deze zadels schoot me te binnen dat ik een stapel broeken onder in de kast heb liggen die ik zelden draag vanwege de oncomfortabele zeem. Door de SQlab zadels begon ik te twijfelen of dit wel aan de broek lag of dat wellicht het zadel hier debet aan is. En, zoals we dat bij Racefietsblog doen, heb ik de proef op de som genomen en wat blijkt; met broeken waarvan ik dacht dat ze de oorzaak waren van zitvlak klachten heb ik geen last en fiets ik pijnvrij en comfortabel in het rond.
Specificaties
SQlab 611
EUR: 99,95
verkrijgbaar in: 12/13/14/15 cm
Gewicht (gemeten) 292 gram
SQlab 611 Active
EUR: 149,95
verkrijgbaar in: 13/14/15 cm
Gewicht (gemeten) 277 gram
Pluspunten SQlab 611
+ Comfort
+ Stabiliteit
+ Betaalbaar
+ Geen druk op plekken waar het niet hoort
Minpunten SQlab 611
– Montage/afstelling is erg nauwkeurig werk
– Kleurstelling
Pluspunten SQlab 611 active
+ Comfortabel
+ Geen druk op plekken waar het niet hoort
+ Demping te reguleren d.m.v. elastomeren
Minpunten SQlab 611 active
– Minder stabiliteit dan de 611
– Montage/afstelling is erg nauwkeurig werk
– Kleurstelling
– Niet elk zadeltasje past er onder
Conclusie
De zadels van SQlab zien er op het eerste gezicht uit als reguliere zadels. Wanneer je ze goed monteert oogt het wat vreemd en lijkt het alsof ze erg ver naar voren staan. Doordat het bekken wordt gekanteld is het even wennen en heb je in het begin het gevoel dat je met een overdreven rechte rug op de fiets zit. De afwerking van het zadel is degelijk en de materialen die gebruikt zijn zullen vele jaren meegaan (mits je er niet mee valt uiteraard). De ergonomie van deze zadels zal voor vele mensen een uitkomst zijn om de houding en eventuele pijntjes tijdens het fietsen te verhelpen of verminderen. Voor mij persoonlijk is de SQlab 611 het meest prettige zadel waarmee ik de afgelopen jaren heb gefietst. Dit komt door de stabiliteit en het comfort dat deze toevoegt. De prijzen zijn betaalbaar en in verhouding tot zadels van andere merken zijn deze niet vreemd. Een conclusie over de specifieke zadels is sterk persoonsgebonden en zal afhangen van de berijder en zijn gestel.
Op de SQlab website kan je de dichtstbijzijnde SQlab dealer vinden.