Hoewel je ze op TV helaas wat minder voorbij ziet komen, zijn de Specialized Crux cyclocross fietsen erg geliefd onder wedstrijdrenners. Nadat ik afgelopen wedstrijdseizoen de Crux aan den lijve heb mogen ondervinden, snap ik dit maar al te goed. Vanaf augustus 2017 heb ik rond gecrosst op de Specialized Crux Elite X1.
De Crux op papier
Een full carbon frame met specifieke cross eigenschappen in maat 52. Een maat 56 frame weegt 900 gram en is daarmee 400 gram lichter dan zijn voorganger. De bovenbuis is afgevlakt aan de onderkant om het frame comfortabel op je schouder te laten steunen tijdens de looppassages. Het logo dat je aan de onderkant van de bovenbuis vindt, is voorzien van ruwe lak om zowel bij het oppakken als schouderen extra grip te bieden. De klem van de zadelpen is twee centimeter lager geplaatst waardoor de zadelpen meer ruimte heeft om mee te geven en klappen kan opvangen. Dit maakt de fiets een stukje comfortabeler zonder dat het frame aan stijfheid verliest. Het bottom bracket is wat lager geplaatst om de fiets extra stabiliteit te geven. Een scherpe balhoofdhoek moet zorgen voor direct stuurgedrag. De ruimte tussen de voorvork en band is erg ruim, waardoor het vuil hier makkelijk weg kan. Dit is ook bij de achterbrug, achter het bracket, het geval. In beide gevallen zal modder hier weinig kans krijgen om zich op te hopen. Het frame heeft interne kabelrouting, zodat het rem en schakel systeem geen last heeft van modder, zand en ander vuil. Het frame is gemaakt voor flat-mount remmen en het monteren van de wielen gaat met behulp van 12 mm steekassen.
De Crux waar wij mee de modder in duiken is afgemonteerd met een Sram Rival 1×11 groep en hydraulische schijfremmen. Er is (in eerste instantie) ook geen plek om een voorderailleur te monteren, geen nok of aanlas. Wil je een voorderailleur monteren kan dat met behulp van een klemband, die om de zitbuis gemonteerd kan worden. De voorbouw bestaat uit een aluminium 90 mm stuurpen en een compact aluminium stuur. Omdat deze fiets afgelopen seizoen is gebruikt om veelvuldig wedstrijden mee te rijden, is de fiets iets aangepast ten opzichte van hoe je hem standaard in de winkel krijgt. Ze hebben de standaard aluminium zadelpen gewisseld voor een full carbon uitvoering. Dit scheelt toch weer een paar gram, als het om gewicht gaat. Ook het zadel is niet de standaard Phenom comp, maar een Power zadel. Deze werd overigens al vrij snel vervangen voor de nieuwere Power Arc voor een review. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan een 42 tands voorblad, in plaats van het standaard 40 tands voorblad. Dit geldt ook voor de keuze van remschijven. De fiets wordt geleverd met een 160 mm schijf aan de voorkant en een 140mm schijf aan de achterkant. De 160 mm schijf van de voorzijde heb ik vervangen voor een 140 mm schijf omdat ik dat zelf zo gewend ben met remmen. Een 160 mm schijf remt qua gevoel net weer even directer.
Naast de standaard aluminium Roval SLX 24 disc wielen, kregen we er een set carbon Roval CLX 32 disc tubewielen bij voor de wedstrijden. De Roval SLX 24 disc is een set wielen met een velghoogte van 24 mm, die tubeless ready is en een fractie meer dan 1500 gram weegt (zonder banden/schijf/cassette). De wielen zijn handgespaakt en voorzien Roval naven met centerlock bevestiging. Op de wielen zit de Terra Pro band. De voorloper van de crossbanden van Specialized die in november in Hamme zijn gepresenteerd. De Roval CLX 32 disc wielen is een set wielen van 1230 gram (zonder banden/schijf/cassette). Dit is, zeker voor een wielset dat gebruikt wordt voor cyclocross, erg licht te noemen. De tubular velg is 32 mm hoog en, geheel volgens de laatste trend, wat breder gemaakt. Hierdoor is er meer oppervlak om de tube te lijmen, is de velg steviger en blijkt uit testen dat het ook nog voordelen heeft wat betreft de aerodynamica. De naven zijn van Roval, met een binnenwerk van een Dt Swiss 240 naaf dat is voorzien van ceramische lagers. Ook deze wielset is handgespaakt. De tubes die ik erop heb gekit zijn FMB SSC Slalom. Een tube met een allround profiel.
Een onwennig begin
De eerste keer dat ik met de Crux op pad ging was het erg onwennig en had ik het idee dat ik constant aan het corrigeren was. Voor mijn gevoel was ik aan het slingeren. Een stijf en compact frame met een kortere stuurpen dan ik gewend ben maakt een behoorlijk verschil. Nu is de overstap van de wegfiets naar de crossfiets altijd wennen, maar de overstap werd gevoelsmatig groter doordat deze fiets een andere geometrie heeft dan dat ik gewend was. De stijfheid van het frame, zeker in combinatie met de carbon wielen, maakt dat de fiets direct reageert. Zowel qua acceleratie als stuurgedrag is de Crux heel direct. En dat was in het begin toch even wennen. Maar wanneer je daar eenmaal aan gewend bent, dan ga je ook echt vooruit. Tijdens de trainingen en ritten die volgen, wordt het gevoel met de fiets beter en leren ‘we’ elkaar goed kennen. Snel aanzetten, accelereren en de fiets lekker in de bocht kunnen smijten door het stuurgedrag.
In de voorbereiding op het cross seizoen zoek ik regelmatig mountainbike routes op, met mooi lopende bochten. Aangezien dit routes zijn waar ik regelmatig kom, heb ik al snel door dat het met de Crux heel soepeltjes gaat en de glimlach op mijn gezicht gaat er maar moeizaam af. Die ene stronk waar ik met m’n pedaal achter bleef haken, liet die glimlach dan toch verdwijnen. Een onschuldig valpartijtje, al zaten er een paar lichte krasjes op het frame. Wat me wel direct opvalt is dat de krasjes de witte onderlaag van de lak laten zien. Op een donkerblauw frame valt dit natuurlijk wat meer op dan wanneer het frame ook wit (of licht) van kleur was geweest. Overigens kon ik de weg weer moeiteloos vervolgen en al snel was de glimlach er weer.
Het remmen en schakelen met de Rival1 groep gaat zoals je mag verwachten en ten opzichte van Force1 merk je qua gebruik geen verschil. Technisch zijn deze groepen identiek, enkel het gebruikte materiaal maakt dat een Force groep lichter en goedkoper is. Remmen met deze SRAM groep gaat direct en is goed te doseren, waardoor je veel grip houdt. De schakelkabel die naar de achterderailleur loopt is vrij ruim waardoor er met name voor je stuur een redelijk lange kabel loopt. Dit merk ik wanneer ik met de handen op het stuur rijdt, en met mijn linkerhand telkens de kabel erbij vastpak. Je kan deze kabel wel inkorten, maar zoveel hinder ondervindt ik er niet van.
Roval CLX 32
Dat de fiets strak stuurt en erg stijf aanvoelt, komt ook zeker door de wielen. De carbon tubewielen voelen erg stevig en rollen soepel. Als ik het voorwiel optil en een slinger aan het wiel geef duurt het erg lang voordat de wielen helemaal tot stilstand komen. Je kan goed zien dat de wielen een breder velgbed heeft. Hierdoor is er meer raakvlak tussen tube en velg en het kitten van de tubes op deze velgen ging ook eenvoudig. Wanneer ik ga staan op pedalen om te gaan sprinten merk je de stijfheid van de wielen. Het voelt echt alsof alle kracht direct wordt overgebracht zodat je snel weg schiet. Deze stijfheid merk je ook bij het sturen en, in combinatie met de steekassen, ga je direct de bocht in. Met name in het begin dat ik met de Crux reed moest ik een aantal keer corrigeren omdat ik de bocht veel te kort instuurde. De wielen zijn erg licht en bij het schouderen van de fiets is dit erg prettig. De fiets heeft hierdoor niet de neiging om voorover te gaan hellen terwijl deze op je schouder leunt. De platte onderkant van de bovenbuis zorgt er voor dat de fiets goed op de plek blijft liggen en niet pijnlijk is. Wielen hebben het tijdens een crossseizoen niet gemakkelijk. Regen, zand, modder en valpartijen, maar de wielen houden zich perfect. Ondanks een aantal valpartijen zijn de wielen nog volledig recht en ook de lagers zijn na alle poetsbeurten nog brandschoon. Gedurende het seizoen heb ik de lagers drie keer gecontroleerd, maar ik heb ze niet hoeven schoonmaken.
Weinig onderhoud
Het verhaal van schone en soepel draaiende lagers gaat ook op voor de lagers in het frame. Alle lagers draaien nog soepel en ook het remmen en schakelen werkt nog als aan het begin van het seizoen. Enige onderhoudt dat nodig was, los van het poetsen, is het vervangen van remblokken en ketting. Nu, aan het eind van het seizoen is het voorblad aan vervanging toe. Ik heb nog niet eerder een crossseizoen verreden waarbij ik zo weinig onderhoud aan de fiets had.
Specificaties
Specialized Crux Elite X1 (Maat 52)
Frame: Full carbon FACT frame
Vork: S-Works FACT
Wielen: Roval CLX32 tubular disc
Stuur: Specialized shallow drop 420 mm
Stuurpen: Specialized 3D Forged alloy 90 mm
Zadelpen: S-Works FACT Carbon 400 mm
Zadel: Specialized Power Expert
Shifters: SRAM Rival1
Remmen: SRAM Rival1
Derailleur: SRAM Rival1 mid cage
Casette: SRAM PG-1130 32-11t
Crankset: SRAM Rival1 42t
Gewicht: 7,31 kg
Adviesprijs Crux Elite: € 3299,-
Adviesprijs Roval CLX32 wielset: € 2339,-
De Crux met hetzelfde frame is er vanaf 2999,- in de vorm van de Crux Sport.
Meer informatie bij Specialized
Pluspunten
+ Licht
+ Stijf
+ Weinig onderhoud
+ Stuurgedrag
+ Roval CLX 32 tube wielen
Minpunten
– Kwetsbaar (dunne laklaag)
Conclusie
De Specialized Crux is een genot om op te fietsen. De eerste paar ritten moest ik echt wennen aan deze fiets, maar na een week of twee wist ik niet meer beter. De combinatie van frame en wielen is erg stijf, dat hij zelfs op de weg prima mee kan komen. Mede door de steekassen is deze stijfheid ook direct te merken in het stuurgedrag. Het lage bracket komt ten goede aan de stabiliteit van de fiets waardoor de Crux strak door de bocht gaat. Je merkt dat er bij de Crux geen energie verloren gaat in een meebewegend frame of slappe wielen. Het stijve frame is wat je als wedstrijdrenner graag wilt. Het comfort zit bij deze fiets in de langere carbon zadelpen die wat meer flex heeft. Deze langere zadelpen is overigens een direct gevolg van het sloping frame, waarbij de bovenbuis twee centimeter lager is gepositioneerd ten opzichte van voorgaande modellen. De bredere Roval CLX32 wielen bieden ook wat extra comfort, en zeker wanneer je met de bandenspanning van de tubes gaat spelen zal dit bijdragen aan het comfort. De wielen hebben het aardig te verduren gehad, en ondanks de nodige klappen die ze hebben opgevangen zijn ze nog kaarsrecht. De naven van de wielen blijven soepel rollen en de afdichting van de lagers is perfect. Een heel seizoen en alles is nog schoon en draait soepel. Dit geldt ook voor de lagers in het frame. De draaiende delen zijn allemaal goed afgedicht en daar heb je het gehele seizoen geen omkijken naar. De lengte van de van de kabel is aan de lange kant, maar dit zorgt ervoor dat de Rival1 groep aan het eind van het seizoen nog steeds soepel schakelt. Een korte kabel, en dus kortere lus, zorgt namelijk voor meer wrijving tussen binnen en buitenkabel. Enige minpunt is de lak van de Crux. Om gewicht te besparen is er zo min mogelijk lak gebruikt om het frame op kleur te brengen. Een logische gedachte, maar dat maakt het frame wel kwetsbaarder en zijn krasjes eerder zichtbaar. De eerste krasjes doen toch altijd een beetje pijn, maar ondanks dat is elke rit op deze strakke bak weer een genot!
