In de Bikepacking Series laten we zien hoe je je kunt voorbereiden op een bikepacking tocht. In de vorige delen bespraken we met welke mindset je op reis kunt gaan en wat je nodig hebt op zo’n reis. Tijdens dit laatste deel bespreken we de manieren waarop je de route kunt bepalen die je gaat fietsen. En hoe je die route kunt volgen onderweg. Bij het maken van je route is het idee waarmee je op reis gaat belangrijk. In het eerste deel noemde we de comfortliefhebber, de avonturier en de prestatie-freak. Voor alle drie de groepen zijn er meerdere mogelijkheden om je route te maken. Comfortliefhebbers kunnen gebruik maken van reisgidsen, de avonturiers stippelen hun eigen route uit en de prestatiefreak kunnen hun hart ophalen in lange-afstandswedstrijden.

Reisgidsen

De fiets wordt al lange tijd gebruikt om te reizen. En veel van die fietsreizigers delen graag hun ervaringen via blogs, magazines of in speciale reisgidsen. Die reisgidsen zijn ideaal voor mensen die beperkt de tijd hebben om een route te bepalen. De reisgidsen bevatten veel informatie over de route. Maar ook informatie over cultuur en natuur. Soms zit er zelfs een klein stadskaartje bij van één van de plekken die je onderweg tegenkomt. In deze gidsen staat vaak ook goed weergegeven waar de hotels, campings of restaurants zijn. Zo hoef je je tijdens het fietsen ook niet druk te maken over waar je ’s avonds moet slapen of gaat eten.

Een voorbeeld van een reisgids voor een lange afstandsfietsroute.

Deze routes hebben vaak een bestemming die populair is, zoals Rome of Santiago de Compostela. Als je alleen fietst, kan zo een bestemming een belangrijke overweging zijn want zo ontmoet je onderweg makkelijker andere fietsers. Er is vaak per dag een hoofdroute, maar je hebt regelmatig ook de keuze voor een alternatieve route met een bepaald thema. Bijvoorbeeld als er iets bezienswaardig in de buurt is. Er zijn veel verschillende makers van dit soort boekjes. Soms is het op basis van de ervaring van één persoon, soms is het een samenwerking van meerdere mensen. Cycling Europe heeft een grote reeks aan reisgidsen voor bijna elk land in Europa. Deze reisgidsen hebben een ringband om makkelijk te navigeren onderweg, want zo kan je het boekje op de juiste pagina openhouden.

De reisgids geeft naast een kaart ook impressies van wat je onderweg tegen kunt komen, die later in de gids worden toegelicht.

Voor het fietsen in Europa ben je niet langer aangewezen op papieren gidsen, want er gebeurt ook veel online. Zo kan je bij Cycling Europe de route ook in een GPX bestand downloaden. Zo kan je de route onderweg makkelijk volgen met je fietscomputer of telefoon. Er is zelfs een overkoepelende Europese organisatie genaamd Eurovelo, die veel informatie online presenteert. Er is een website, waar zelfs een app met informatie over de routes en wat er langs de route te vinden is. Dat de zestien routes door Europa ook fysiek zijn uitgepijld is een extra luxe.

De app van Eurovelo geeft hoogteprofielen, kaarten en een toelichting in tekst.

Je eigen route maken

De reisgidsen en online informatie maakt het voor veel fietsers makkelijk om een route te volgen. Maar voor sommige fietsers geeft het uitstippelen van een eigen route al een kick op zichzelf. Ook daarin hebben we met alle technologie van tegenwoordig heel veel opties. Maar naast het digitaal zoeken naar een route, bestaat er natuurlijk altijd nog de vertrouwde kaart. Op een uitgevouwde kaart kan je makkelijk een heel gebied overzien en in grotere lijnen uitstippelen welke route je wilt volgen. De kaarten met een kleinere schaal kan je dan gebruiken om die mooie afgelegen weggetjes vinden.

Speuren op een kaart en routes uit stippelen heeft nog altijd zijn charme.

Maar digitaal kan je toch meer informatie vinden. Zo bestaan er veel apps en websites om je route te maken. Google Maps is natuurlijk de bekendste. Met Google Maps is veel mogelijk, maar het heeft ook zijn tekortkomingen. Grootste voordeel is dat je met streetview al een idee kunt krijgen in wat voor omgeving je komt te fietsen. Al kan dat ook je beleving op de fiets negatief beïnvloeden, omdat het ontdekkingsgevoel verdwijnt. Komoot is een ander website en app waarmee je kunt navigeren. Komoot is meer gericht op fietsers. Als je wil kan je Komoot een route laten maken en dan aangeven wat voor type route je wilt: van asfalt tot een mountainbikeroute. Hiermee onderscheidt de website zich van andere websites en Google Maps.

Google Maps op de computer is een eenvoudige manier om een route uit te stippelen.

Lange-afstandswedstrijden

Mooie kleine weggetjes en prachtige uitzichten zijn voor veel fietsers een doel op zich. De prestatie-freaks hebben daar geen boodschap aan. Voor deze groep telt meters maken. En dat kunnen ze natuurlijk voor hun zelf doen, maar in een wedstrijd krijgt het wat meer cachet. De afgelopen jaren is in Europa veel aandacht gegaan naar de Transcontinental Europe wedstrijd. Deze wedstrijd doorkruist heel Europa, maar de route is grotendeels zelf in te delen. Je hebt een begin en eindpunt, die verschillen per editie, en een aantal checkpoints. Daartussen is het aan jou om de route te bepalen.

Maar er zijn genoeg andere routes in Europa, maar over de hele wereld. Zo zal de organisatie van de Transcontinental Race vanaf dit jaar ook de Trans Pyrenees Race organiseren met een afstand rond de 1500 kilometer. Ook in de North Cape 4000 kan je lekker meters maken, want de wedstrijd is tussen Turijn en de Noordkaap is 4300 kilometer lang. Met de opkomst van gravelracers zijn er ook de lange-afstandwedstrijden over gravel.

In Spanje kan je in 1900 kilometer het Iberisch schiereiland oversteken in de Iberica Traversa of ietsje dichterbij huis kan je de Transcimbrika rijden, dat is heen en weer tussen Hamburg en Skagen. De één is nog extremer dan de andere. Zelf heb ik nog geen ervaring met zo’n race, maar Cyril heeft vorig jaar wel vanaf de zijlijn de Silk Mountain Road Race mogen meemaken. De Silk Mountain Road Race is 1700 kilometer lang door Kyrgyzystan. Om je vingers bij af te likken! Op ride-far kun je bijna elke lange-afstandsrace vinden.

Hoe volg je de route

Als je de route dan eindelijk hebt uitgestippeld, wordt het belangrijk hoe je hem volgt. Het mag duidelijk zijn dat het volgen van een route met een gps-fietscomputer veruit het makkelijkste is. Of met een navigatie app op je telefoon zoals Komoot of Bike Hub. Navigeren met gps geeft je per kruising info over welke weg je moet inslaan. Dit geeft veel rust onderweg, want verkeerd rijden is er eigenlijk bijna niet meer bij. Het enige nadeel is de energie die deze apparaten vragen. En hoewel de batterijlevensduur steeds beter lijkt te worden, is het wel iets om verstandig mee om te gaan. Onderweg kan je ze namelijk niet altijd opladen, zeker niet als je van de gebaande paden afgaat. Met batterypacks kan je jezelf wel voor langere tijd voorzien van energie.

Een andere maatregel die ook weleens wordt genomen is het kiezen van een gps-apparaat die op batterijen werkt. De meeste zijn bedoeld voor wandelaars, maar er bestaan gps-computers die ook een fietsbevestiging hebben. Het grootste voordeel van de batterijen is dat ze bijna overal te krijgen zijn. En als extra optie is er nog de naafdynamo, maar die heeft niet iedereen in zijn of haar fiets.

Routes zijn via een gpx-bestand makkelijk te volgen op (een daarvoor geschikte) fietscomputer.

Hou je het liever analoog, dan zijn kaarten natuurlijk nog altijd een goede optie om te navigeren. Ook voor onderweg. Alleen het uit- en invouwen is wat werk. Om het aantal keren dat je de kaart moet uitvouwen te beperken, kan je voor jezelf een beknopte routebeschrijving maken en die op je bovenbuis plakken. Als je door landelijke gebieden rijdt, kom je zo een heel eind, omdat het wegennet minder dicht is en dus het aantal afslagen beperkt is. Zelf maakte ik veel gebruik van deze optie voordat ik een gps-fietscomputer had. En door de kaarten te fotograferen met m’n telefoon hoefde ik onderweg de kaart ook niet meer uit te vouwen bij twijfelmomenten. Als je de esthetiek van je fiets niet zo belangrijk vindt, bestaan er ook hoesjes waarmee je de kaart op je stuurtas kunt plaatsen. Zo heb je altijd zicht op de kaart.

Notities maken voordat je de route gaat rijden, helpt je een heel eind op weg. Dit zijn een aantal cryptische aanwijzingen die ik zelf onderweg gebruikte.

Conclusie

Er bestaan tegenwoordig dus veel mogelijkheden om je route uit te stippelen en om je route te volgen. Voor ieder wat wils. Online is veel informatie te vinden, maar de old-school manieren hebben ook zo hun charmes. Aan het einde van deze bikepacking series hebben we nog weinig te zeggen, behalve dat we je hopelijk hebben geïnspireerd om de stoute (fiets)schoenen aan te trekken en op pad te gaan!

Ook nog in de Bikepacking Series:
Bikepacking Series 1: Hoe wil je op pad?
Bikepacking Series 2: Op welke fiets ga je?
Bikepacking Series 3: Hoe neem je het mee?
Bikepacking Series 4: Wat neem je mee?
Bikepacking Series 5: Welke route kies je?