In de Bikepacking Series laten we zien hoe je je kunt voorbereiden op een bikepacking tocht. In deel 1 lieten we zien dat je met verschillende doelen of ideeën op pad kunt gaan. In dit tweede deel gaan we kijken welke fiets je kunt kiezen. Wij zijn natuurlijk liefhebbers van het kromme stuur en dan heb je grofweg drie types van fietsen die je kunt kiezen: een randonneur, een gravelbike of een racefiets.
Randonneur
De randonneur is een fiets of term die we vooral van vroeger kennen. De randonneur was vroeger populair om mee rond de wereld te fietsen. Heel simpel gezegd leken het racefietsen met brede banden. De remmen waren op de breedte van de banden afgestemd vaak in de vorm van extra brede remhoeven of cantilever remmen. Tegenwoordig moet je een beetje zoeken naar merken die nog een echte randonneur bouwen. Vaak is het toch een gravelbike of cyclocrossfiets afgemonteerd met spatborden en een drager.
Maar een echte randonneur heeft toch een andere geometrie en zitpositie. En dat is een belangrijke eigenschap van de fiets. De randonneur is gericht op fietsen met bagage. En heeft daarom vaak een langere achtervork, een lagere trapas en een minder steile balhoofdshoek. Allemaal om de stabiliteit te verhogen. De zitpositie is iets rechterop om het fietsen meerdere dagen vol te houden. De stabiliteit en de rechtop zitpositie is voor comfortliefhebbers een goede optie. De keuze in randonneurs is niet groot, maar als je zoekt kan je ze nog wel steeds vinden, vaak bij stalen framebouwers. Een aantal voorbeelden zijn MAP bicycles, Soma of Bishop. Voor een wat voordeligere optie kun je kijken naar de Surly Long Haul Trucker.
Gravelbike
Waar de randonneur gericht is op het fietsen op de weg, daar is de gravelbike gericht op allerlei soorten ondergronden. De veelzijdigheid is natuurlijk het grootste pluspunt van de gravelbike. Gravellen, snel over de weg, met tassen op het frame, met tassen op een bagagedrager, spatborden, etc. Met een gravelbike kan je alles doordat er meestal verschillende aansluitingen opzitten en er verschillende bandenmaten in passen. Het is duidelijk dat de gravelbike voor de avonturier is. Zie je een pad waar de ondergrond verandert van asfalt in onverhard dan hoef je, je niet tegen te laten houden. Het verschilt een beetje per gravelbike, maar gemiddeld kan je op een gravelbike met banden tussen de 28 – 45 mm rijden. De smalle band is voor als je meer over asfalt rijdt en kiest voor snelheid. De bredere banden zijn er voor als je meer over onverhard rijdt.
Met de gravelbike kom je op plekken die je met de andere fietsen niet zo snel bereikt. Het kan ervoor zorgen dat je kunt wildkamperen op unieke plekjes. Je hebt bij een gravelbike vaak de keuze om de bagage aan je frame te hangen of dat je tassen vastmaakt aan een drager. Spatborden kan je monteren om de nattigheid en vuiligheid van de grond niet op je rug of fiets te laten komen. Het voegt wat gewicht toe aan je fiets, maar ook comfort. Zeker in gebieden waar de kans op een bui groter is. De trapas is wat hoger dan bij een randonneur, om meer ruimte aan de onderkant te bieden als je over onverharde paden rijdt. De achtervork is korter en de vorkhoek wat steiler dan de randonneur om makkelijk korte bochtjes te maken. De gravelracer voelt dan ook wat levendiger dan de randonneur. Voor voorbeelden van gravelracers die geschikt zijn voor bikepacking kan je tegenwoordig bij bijna elk groot fietsmerk wel terecht.
Racefiets
De good-old racefiets. Voor bikepacking heb je niet per se een andere fiets nodig, ook op je racefiets kan het. En in de zoektocht naar snelheid van de prestatie-freaks, zien we bij wedstrijden zoals de transcontinental race de racefiets steeds vaker voorbijkomen. Als je weinig meeneemt, dan is de belasting op het frame niet zo groot, dus dan kan het wel om er een tas aan te hangen. Je hebt zo eigenlijk dubbel winst: omdat je kiest voor weinig bagage kan je ook kiezen voor een lichtgewicht fiets. Het is wel verstandig om te kiezen voor 28 mm banden, voor net iets meer comfort en controle op de fiets.
Onder racefietsen heb je ook verschillende types. Als je al een racefiets hebt, hoef je niet gelijk een andere fiets te kijken. Maar het loont de moeite om eens een endurance racer te bestuderen. Een endurance racer geeft vaak ruimte aan net iets bredere banden. Maar ook aan het frame zijn vaak aanpassing gedaan, zodat het frame de trilling beter kan opvangen. Of er is gekozen voor een speciale zadelpen, die meebeweegt. Ook de geometrie is licht aangepast, voor een iets stabieler en zekerder rijgedrag. Kleine aanpassingen die het comfort op de fiets net wat verhogen. Belangrijk als je meerdere dagen op de fiets zit en ook hier en daar een zandpad moet meepakken. Hier geldt ook dat bijna alle grote merken wel een endurance racer in het assortiment hebben.
Algemene tips
Een aantal tips voor alle type fietsen: kies voor een versnelling waarmee je ook bergop kan met de bagage. Want fietsen met bagage is duidelijk zwaarder dan zonder. Ga je meerder dagen op pad en leg je flinke afstanden af, denk dan ook aan je lichaam. Je kan kiezen om bijvoorbeeld tijdelijk je stuurpen met de hoek omhoog te zetten. Staat niet mooi, maar het is maar tijdelijk en kan nek of rugklachten voorkomen. Denk ook aan een wat dikker stuurlint voor wat extra comfort voor je handen. Kies voor banden met voldoende bescherming tegen lek rijden en van voldoende breedte. Een lekke band is altijd vervelend, maar met een fiets waar alle bagage aanhangt, is de operatie nog irritanter. De breedte moet zorgen voor extra comfort. En voor mensen die met spd-sl of andere racepedalen rijden, kan het switchen naar een spd pedaal of andere pedalen met kleinere plaatjes fijn zijn voor de momenten wanneer je niet op de fiets zit. Want je loopt toch vaak net iets meer dan tijdens je racerondje. En niemand kan tegenspreken dat het lopen op schoenen met spd pedalen, makkelijker gaat dan op spd-sl schoenen.
Conclusie en de volgende keer
Drie type fietsen voor drie type bikepackers. Je hebt de randonneur voor de comfortliefhebber, de gravelbike voor de avonturier. En de prestatie-freak kiest voor de racefiets. Het is natuurlijk allemaal niet zo zwart-wit. Zo kan de comfortliefhebber natuurlijk ook op de racefiets, want als je overnacht in een hotel heb je maar weinig bagage nodig en dat past wel op een racefiets. Zo kun je afzien op de racefiets, maar genieten van comfort in het hotel. Het kwam in dit deel al een beetje voorbij, maar in deel drie gaan we dieper in op de verschillende tassen die je kunt gebruiken om te bikepacken.
Ook nog in de Bikepacking Series:
Bikepacking Series 1: Hoe wil je op pad?
Bikepacking Series 2: Op welke fiets ga je?
Bikepacking Series 3: Hoe neem je het mee?
Bikepacking Series 4: Wat neem je mee?
Bikepacking Series 5: Welke route kies je?
