Roubaix. Een legendarisch begrip in de wielersport. Het is de finishplaats van het monument Parijs-Roubaix, één van de zwaarste wedstrijden van het wielerseizoen. Het dokkeren over de kasseien levert veel pijn op in handen, rug en zitvlak. Rond Parijs-Roubaix wordt dan ook alles uit de kast getrokken om het comfort op de fiets te verhogen. Er wordt geheimzinnig gedaan over de bandendruk en er worden speciale frameconstructies ontworpen. De laatste tijd wordt er vooral gespeeld met constructies waar delen van het frame kunnen meebewegen met oneffenheden in het wegdek. Soms worden hiervoor speciale dempingselementen in de voor- en achtervork geplaatst. Specialized pronkte altijd met de Zertz inserts die voor het comfort zorgde op hun Roubaix model. Niet zonder reden want op de Specialized Roubaix werd vijf maal Parijs-Roubaix gewonnen. Je fiets vernoemen naar de race mag dan ook wel. Naast de keus van profrenners voor de kasseikoersen was de fiets voor veel andere fietsers ook een keuzemogelijkheid als endurance racer.

Toch neemt Specialized voor het nieuwe jaar afscheid van de Zertz inserts waar ze al langer dan tien jaar gebruik van maakte. Want zoals ze zelf aangeven hebben ze iets beters gevonden. En dat beters is nogal bijzonder, want Specialized stopt vering in een racefiets. Het is daarom ook niet de eerste keer dat we er aandacht aan besteden. Eerder plaatsten we al een eerste indruk van de Roubaix en een review van de Ruby, de damesvariant, gebaseerd op bevindingen gedaan tijdens de introductie van de fietsen. Nu hebben we de Roubaix aan een langere test onderworpen.

Terug naar de tekentafel
Voor de nieuwe Roubaix is Specialized bijna helemaal vanaf nul begonnen. De nieuwe Roubaix is dan ook niet een voortvloeisel van een vorig model. Op veel punten is hij radicaal anders. Het meest extreme is natuurlijk de Future Shock, de naam die Specialized aan de vering heeft gegeven. De Future Shock is opgebouwd uit drie springveren, twee voor het opvangen van de klappen en één om deinen te voorkomen. Er zijn drie hardheden verkrijgbaar, zodat de vering af te stemmen is op de berijder en het terrein. In totaal is er 20mm veerweg, waarvan 17mm naar beneden en 3mm naar boven. De vering zit in een cartridge in de vorkbuis en laat zich een beetje plaatsen zoals een zadelpen in de zadelpenbuis. Van de vering zelf is weinig te zien. Het rubberomhulsel lijkt vanaf een afstand gewoon op een stapeltje spacers. Wat meer opvalt is het plastic afdekkapje dat het sluitmechanisme wegwerkt. Dit afdekkapje draait mee met het stuur en steekt uit wanneer het stuur schuin staat. Ook is te zien dat tussen het kapje en het frame een paar millimeter ruimte zit om alles vrij te laten draaien.

De keuze om de vering tussen het balhoofd en het stuur te plaatsen heeft te maken met de testen die Specialized heeft gedaan om de snelheid en het comfort van de fiets beide zo hoog mogelijk te houden. Een flexibele vork viel af, omdat hoewel het comfort opleverde het uiteindelijke de fiets afremde. Een verende vork, zoals in een mountainbike, heeft dan weer het probleem dat het gevoelig is voor pedaalbewegingen en dat het systeem teveel gewicht aan de fiets toevoegt. Uiteindelijk kwamen ze dus uit tussen het balhoofd en het stuur. Door de vering daar te plaatsen word de fietser en niet de fiets afgeveerd. Hiermee isoleer je de fietser van alle oneffenheden van de weg, maar hou je de fiets voorspelbaar. De band zou met dit systeem namelijk beter op de ondergrond blijven kleven waardoor het stuurgedrag betrouwbaarder wordt.

De Future Shock is niet het enige dat veranderd is aan de Roubaix. De geometrie is ook flink veranderd met een kortere wielbasis, een steilere balhoofdhoek en een lager bottom bracket ten opzicht van de achteras. Hiermee komt de geometrie meer in de buurt van de Tarmac. De nieuwe Roubaix voelt dan ook sportiever aan. Ook de achterkant is vernieuwd. De zadelpenklem zit een stuk lager dan anders, waardoor de zadelpen twintig graden naar achteren kan bewegen voor het comfort aan de achterkant. De ruimte tussen de zadelpen en de zadelpenbuis, aan de bovenkant, is dan ook behoorlijk te noemen. Daarnaast is het frame alleen geschikt voor schijfremmen. De keuze voor alleen schijfremmen geeft het frame de vrijheid voor banden tot en met 32mm, ideaal voor een fiets die gericht is op comfort. Bij het Roubaix Expert frame zien we ook een terugkeer van de trapas met schroefdraad met de lagers aan de buitenkant. Best onverwacht omdat trapassen die geheel of gedeeltelijk in het frame worden geperst snel de standaard zijn geworden. Voor het S-Works model wordt overigens wel gebruik gemaakt van een BB-30 trapas, die lichter en stijver is. De trapas met schroefdraad vind ik echter geen mindere keus, omdat de montage en demontage makkelijker is.

Hoe voelt dat?
Dat is de vraag die ik mijzelf stelde voor dat ik op de fiets stapte. Vaak nadat ik de werking van de vering liet zien, was het ook de meest gestelde vraag van andere fietsers, want met 20mm veerweg is de beweging duidelijk te zien. Toch voel je tijdens het fietsen nooit dat de vering begint te werken door bewegingen van je bovenlichaam of benen. Druk je hard op het stuur, dan beweegt de vering wel. Maar normaal gesproken doe je dat niet. Ga je staand fietsen op de gebruikelijke manier, dan voel  je er niets van. Ook niet als je aan je stuur trekt of heen en weer slingert. Wellicht zal er een kleine beweging zijn, maar storend is het nooit. Ook remmen heeft bijna geen invloed op de vering. Over het verlies van krachten heb ik dan ook geen twijfels meer na de testperiode. Ook had de Future Shock gedurende de testperiode geen onderhoud nodig, ondanks dat het systeem behoorlijk wat regen over zich heen kreeg. Ook kwam er geen speling op of geluid uit het systeem, ondanks dat ik in het begin toch haast overdreven vaak aan het stuur heb getrokken. Met de duurzaamheid en afdichting zal het dus wel in orde zijn. Toch zal je voor het onderhoud wel wat meer technische kennis moeten hebben, dan bij een fiets zonder vering. Of je zult hem naar de fietsenmaker moeten sturen.

De nadelige effecten zijn dus minimaal, maar hoe groot zijn de positieve effecten? Waar de vering echt in uitblinkt zijn lange stukken met oneffenheden. De vering aan de voorkant en de flexibiliteit van de zadelpen blijven over de hele weg alle schokjes goed opvangen. Je hebt het gevoel minder te worden afgeremd en bent goed in staat om je cadans te behouden. In dit soort gevallen wordt duidelijk waar deze fiets voor bedoeld is. De vering heeft wel een limiet, want bij diepere kuilen of stoepranden komen de klappen uiteindelijk wel door aan je lichaam. Dan wordt duidelijk dat 20mm veerweg ook weer niet heel veel is. Opvallend is dat de werking onder in de beugel veel duidelijker merkbaar is, dan boven op het stuur. Onder in de beugel voel je de vering soepel werken over de oneffenheden van de weg.

Met maximaal 32mm banden, schijfremmen en vering kan je denken dat deze fiets misschien meer geschikt is voor nog ruigere paden. Een link met een gravelracer werd door andere fietsers weleens gemaakt. Nou zou de fiets op een gravelparcours zeker niet misstaan, maar wat mij het meeste opviel was het racekarakter van de fiets. De steile balhoofdhoek en de gemonteerde 26mm banden geven een ander rijkarakter dan de meeste endurance racer. Met de Roubaix stuur je erg prettig door allerlei bochten en behoud je de snelheidssensatie. Veel endurance racers zijn prima in staat om stijfheid, weinig gewicht en comfort te combineren. Maar soms heeft zo’n fiets een beetje een sloom gevoel door de vaak gekozen 28mm banden en de luie geometrie. Je zal misschien niet langzamer gaan, maar de snelheidssensatie ebt wat weg. Dat is met de Roubaix dus anders. Je hebt comfort, maar nog steeds een racegevoel. De combinatie van comfort en racegevoel samen met de vering maken de fiets uniek en bijzonder. Iets wat de fiets overigens niet uitstraalt. Niet dat de fiets lelijk is, integendeel, maar de donkere kleuren doen de fiets er niet echt uit springen. Bij de andere Roubaix versies, zijn er op een paar kleurige modellen na, ook vooral donkere kleuren te vinden. Normaal gesproken zou ik altijd voor de ingetogen variant van een fiets kiezen, maar bij de Roubaix heb ik het gevoel dat hij meer verdient. Hij is dermate bijzonder, dat hij best om een beetje aandacht mag vragen.

Afmontage
De gemonteerde Shimano Ultegra groep, van schakelen tot remmen, werkt altijd goed. Al gaven de schijfremmen weleens een piepje onder natte en zanderige omstandigheden. Maar dat is schijfrem eigen en de werking leed daar niet onder. De wielen voelen stijf aan en kunnen wel een klap verduren. Over de Specialized banden die eromheen zitten, ben ik ook zeer te spreken. De grip in de bochten is erg goed, ook als die nat zijn.

Net als de banden zijn ook de zadelpen, het stuur en de stuurpen van het eigen merk. Bij de zadelpen en het stuur is te zien dat er van het form follows function principe is uitgegaan. Want met de rise in het stuur en een zigzag in de zadelpen hebben ze een nogal kenmerkende vorm. Beide om het comfort te verhogen. De zadelpen draagt bij aan het comfort aan de achterkant. En tijdens het fietsen kan je de zadelpen zelfs zien bewegen, maar toch voelt de achterkant niet zompig of deinend aan. Bij het stuur vind ik vooral de korte bocht zorgen voor een comfortabele zitpositie.

Over de gemonteerde SWAT Toolbox ben ik een minder positief. De keuze om de toolbox boven het bracket te monteren is slim, want je houdt het zwaartepunt laag. Het is ook zeker niet lelijker dan een zadeltasje. Toch vind ik de toolbox afbreuk doen aan het frame. Het verstoort namelijk de lijnen van de framebuizen. Om de binnenband, het C02-patroon, de multitool en de bandenlichters erin te krijgen kan je het beste Specialized accessoires aanschaffen. De binnenkant heeft namelijk een raamwerk waar de accessoires precies in passen. Ik kon er mijn multitool dan ook helaas niet in kwijt, omdat deze te breed was. Een binnenband en een paar bandenlichters van een ander merk kreeg ik er gelukkig wel rammelvrij in. Tussen de toolbox en het crankstel blijft door de beperkte ruimte gemakkelijk vuil zitten. Doordat je er lastig bijkomt wordt schoonmaken ook nog eens lastig. Tijdens de testperiode is er ook zand in de toolbox gekomen, dus over de afdichting heb ik ook mijn twijfels. Gelukkig is de toolbox gemakkelijk te verwijderen. Iets waarvoor ik zou kiezen.

Details
Verkrijgbaar in de maten 49, 52, 54, 56, 58 en 61cm (getest in 58cm)
Kleuren: Satin Ink/Red Rocket/Silver of Satin Tarmac Black/Charcoal

Frame: FACT 10r Carbon (12x142mm steekas)
Voorvork: FACT 11r Carbon (12x100mm steekas)
Achterderailleur: Shimano Ultegra
Voorderailleur: Shimano Ultegra
Shifters: Shimano ST-R685
Remmen: Shimano Ultegra
Crankstel: Shimano Ultegra, 34/50t
Ketting: Shimano Ultegra, 11 speed
Cassette: Shimano Ultegra, 11 Speed 11-32
Wielen: DT SWISS R470 db velgen met DT SWISS 350 naven
Banden: Specialized Turbo Pro 700x26c
Stuurpen: Specialized Pro SL Alloy aluminium
Stuur: Specialized Hover Expert Alloy
Zadelpen: Specialized CG-R, FACT Carbon
Zadel: Phenom Expert GT
Gemeten Gewicht: 8,56 kg (zonder pedalen met SWAT Toolbox(leeg))
Prijs: € 3999,-

Plus
+ comfort
+ snelheidssensatie

Min
– SWAT Toolbox
– uitstraling blijft achter bij het unieke functioneren

Conclusie
Tegenwoordig lijkt het niet zo moeilijk meer om een comfortabele fiets te maken die ook nog eens snel is. Veel merken slagen er dan ook prima in om een mooie balans tussen comfort en snelheid te vinden. Wat vooral opvalt bij de Specialized is de unieke balans. Het lijkt wel of ze het voor elkaar hebben gekregen om meer snelheid en meer comfort in de fiets te verwerken. Over de SWAT Toolbox was ik minder positief. De Toolbox sprak mij qua idee aan, maar in de praktijk viel het mij tegen. Gelukkig is hij gemakkelijk te verwijderen. Zonder toolbox ziet de Roubaix er ook weer wat strakker uit. En aan het uiterlijk van de fiets kan sowieso wel wat gebeuren, want deze unieke fiets vraagt om een unieker uitstraling. Door het monteren van 32mm banden zou je het comfort en het inzetterein van de fiets nog verder kunnen verhogen. Je zou hem dan kunnen gebruiken als racefiets en als gravelracer. Toch zou ik de fiets vooral aanbevelen aan fietsers die op zoek zijn naar een comfortabele endurance racer met een racy edge. De Future Shock is een bijzondere innovatie in de fietswereld. Persoonlijk ben ik overtuigd, maar de echte proef voor de Future Shock komt natuurlijk pas in het voorjaar van 2017 wanneer de profs over de kasseien gaan met de nieuwe Roubaix.