De meeste grote fietsmerken hebben afgelopen jaar serieus de stap gezet richting de gravelbike-markt. Natuurlijk zullen de puristen zeggen: “hebben we dat nou echt nodig? Nog een nieuw soort fiets voor in de modder naast mountainbikes en crossers.”. Waar de crosser gemaakt is voor snel draaien en keren, schouderen en af en toe een beetje springen, daar biedt de mountainbike stabiliteit, stevigheid en kun je er voor je gevoel overal mee overheen beuken. Ietwat zuurdere fietsers zullen zeggen dat het alleen maar marketingpraat is, maar als dat zo is, waarom verkopen de gravelbikes dan best aardig? Ook het Duitse Canyon lanceerde vorig jaar hun eerste echte gravelbike, en wat voor één. Bij de lancering wist de Grail met zijn ‘hover bar’ flink wat aandacht te trekken. Precies wat Canyon voor ogen had. Maar hoe rijdt die fiets met dat gekke stuur nou?

Woeste baarden
Gravel rijden heeft volgens mij met een drang naar vrijheid te maken. Fietsen zonder regels, parcours, inschrijfgeld of andere ‘beperkende’ zaken. Gewoon dat ene onverharde paadje in knallen nadat je ook er via verharde fietspaden gekomen bent. Of met wat tassen op je fiets de Alpen over fietsen, maar dan wel via gravelpaden waar je niets anders tegenkomt dat een herder en zijn geiten. ‘Tuurlijk het klinkt allemaal wat romantisch en sluit misschien helemaal aan bij het beeld van hipsters in flanellen overhemden met woeste baarden die elk weekend op avontuur gaan, maar ook dichterbij huis kun je volgens mij toch echt wel zoveel plezier hebben met een gravelbike dat de aanschaf te verantwoorden valt.

De Canyon Grail is zoals gezegd de eerste echte gravelbike van het Duitse merk, ze hadden natuurlijk wel al crossers waar je mee op pad kon in hun assortiment zoals de Inflite. En dan is er nog de Endurace, hun comfortabele racer. Maar de Grail is duidelijk anders, zeker wanneer je de fietsen naast elkaar ziet. Waar de Inflite en Endurace er lichtvoetig uitzien daar oogt de Grail toch echt wel massief. Nog bredere banden (standaard 40mm), het gekke stuur, maar vooral het dikkere carbon frame maken dat de Grail er direct meer als een offroad truck uitziet.

Andere filosofie
Dat Canyon een totaal andere filosofie hanteert wat betreft ‘flex’ springt direct in het oog. Dit is de beweging die je in gravel frame wil hebben om grotere klappen op te vangen, wegligging te optimaliseren zonder daarbij te deinerig te worden. Veel merken kiezen ervoor om een stevige voorkant van het frame te koppelen aan een flexibelere achterbrug. Aangezien daar het grootste deel van het rijdersgewicht op het achterwiel leunt is daar veel winst te halen. Maar het kan er ook voor zorgen dat een fiets te zweverig gaat voelen, vooral op asfalt of hard gravel.

Canyon bouwt de veerweg op een andere manier in, door zowel de zadelpen als het stuur flexibeler te maken. Qua comfort is hier iets voor te zeggen. Je bouwt de beweging in waar je lichaam de fiets raakt, die voel je bij de Grail bijvoorbeeld vooral als je helemaal onderin de beugels rijdt. Daar beweegt het hele stuur dankzij de dubbel constructie veel meer mee dan een traditioneel stuur. Ikzelf vind dat wel prettig aangezien ik ook offroad graag in deze positie rijd, maar bijvoorbeeld bovenop het stuur merk je niet zoveel van het flexibele vermogen van het stuur. Ik kom er uiteindelijk niet echt uit of het stuur nou meer een gimmick dan een feature is. Het stuurt heerlijk stabiel en bij afdalen is de gekke vorm eigenlijk wel fijn omdat je een plek hebt waar je je duim soort van achter kan haken zodat je nog meer grip en controle voelt. Het geeft de Grail in ieder geval ook een heel eigen look en dat is dan wel weer best leuk om mee rond te fietsen.

Overall allroad
De gespleten zadelpen heeft Canyon zelf ontwikkeld. Je kan zo’n soort pen ook op een andere fiets monteren, maar hier maakt ‘ie duidelijk onderdeel uit van het totaalplaatje en ik moet toegeven, het werkt beter dan verwacht. Het maakt de Grail tot een echte all-road fiets namelijk, want het grooste voordeel heb je op hardere ondergrond zoals aangestampte modder/gravelpaden of zelfs asfalt. De Grail voelt zich nog steeds het beste thuis op een ondergrond waar je minder grip hebt, maar hij blijkt ook behoorlijk effectief op asfalt. Waarbij andere gravelbikes veel comfort bieden op rotspaden of trails met veel boomwortels, daar komt de Grail soms nèt iets te kort, maar als overall fiets maakt hij veel indruk. Zeker als je dus zoals zo vaak in Nederland eerst een stukje moet fietsen voordat je echt een avontuurlijk paadje tegenkomt is de veelzijdigheid van de Grail iets dat je zeker gaat waarderen.

Eenvoud
Zeker het vermelden waard is de Shimano Ultegra Di2 groep. Eerlijk is eerlijk, op een fiets als deze zou ik altijd voor iets gaan dat jezelf kan repareren, dus liever mechanisch. Persoonlijk zou ik daarom eerder gaan voor de Grail CF SL 8.0 met SRAM Force, het model direct ‘onder’ onze testfiets. Toegegeven, de groep schakelt precies en heel licht en zover ik kan inschatten gaan de batterijen dermate lang mee dat je je er maar zelden zorgen over hoeft te maken. Maar toch, die eerdergenoemde herder in de Alpen kan je maar moeilijk helpen bij elektronische of hydraulische problemen terwijl je met een simpel kabeltje zowel je mechanische schakel- en remonderdelen bijna altijd en overal kan fixen. Ons testmodel heeft helaas nog niet de nieuwe Ultegra RX derailleur, maar die is ondertussen wel standaard op dit model. De fiets remt en schakelt prima en lekker licht, ook als de boel flink vuil wordt. Hoewel ik bij offroad rijden zelf een groter fan ben van de eenvoud van de SRAM eTap manier van schakelen (links af-, rechts opschakelen) is deze Grail echt top afgemonteerd en blijft er weinig te wensen over.

Bier en hamburgers
Begin december rijd ik met de Grail mee tijdens een langere en behoorlijk modderige gravel rit rondom Hilversum. Ik rijd in een groep met allerlei soorten fietsen en fietsers. Het is een mooie test om aan de ene kant te kijken wat de Grail kan, en aan de andere kant te zien hoelang je comfortabel blijft onder verre van comfortabele omstandigheden. De route is behoorlijk uitdagend, vooral door de net niet bevroren toplaag op de offroad stukken. De modder lijkt nog harder te plakken dan normaal gesproken en de gravelstukken zijn soms van verraderlijk harde sporen voorzien. Toch heb ik bakken met plezier. De Grail accelereert heerlijk mede dankzij het relatief lichte en stijve carbon frame en geeft me veel zekerheid om bochten lekker aan te snijden op snelheid. De Schwalbe G-One banden hebben niet eens zoveel profiel, maar voor dit Nederlandse parcours zijn ze prima.

Vooral de eerste 50 kilometer geef ik af en toe lekker gas en merk dat de Grail vooral op heide/gravel paden heerlijk stabiel en snel voelt. Op echte boomwortel singletracks is zowel een crosser als en mountainbike waarschijnlijk ietsje sneller, maar die rijd je er op zo’n strakkere gravelstrook of asfalt er weer uit. De Grail blinkt ook uit in lange termijn comfort. Het tweede deel van de rit wordt het natter, kouder en hoor ik om me heen steeds meer mensen die uitkijken naar de finish. En hoewel ik ook zin heb in bier en hamburgers vermaak ik me nog steeds prima. De Grail is echt zo’n fiets waar je de lange dagen mee op pad kan én wil.

Tijdens andere testritten wordt het ietwat gemoedelijke karakter van de Grail bevestigd. Voor het echt snelle bochtenwerk is een crosser een beter keuze, en voor rotspaden bergaf en dergelijke wil je misschien toch liever iets met actievere vering. Maar rijd je naar je gravelstroken toe, of wil je gewoon met één fiets zoveel mogelijk verschillende ondergronden aan, dan is deze carbon Grail CF SL 8.0 Di2, zoals hij voluit heet, echt wel een aanrader. Hij rijdt licht, is effectief en er is vrijwel geen pad dat je er niet mee aan zou kunnen in mijn ogen. De hover bar is een in het oog springend kenmerk die volgens mij goed samenwerkt met het allroad karakter van de fiets. Zelfs lange stukken asfalt rijd je er prima mee. Praktisch nadeel van de eigenwijze aanpak van Canyon is wel dat veel ‘standaard’ onderdelen zoals houders voor je fietscomputer, sommige lampen en tassen wat minder goed bij het stuur passen. Let hier even op als je al veel reis accessoires hebt die je wilt blijven gebruiken. De carbon Grail is alleen met de hover bar verkrijgbaar, maar er is ook een nieuwe aluminium Grail waar een meer traditioneel stuur op zit.

Details
2018 Canyon Grail CF SL 8.0 Disc Di2
Frame en vork: Canyon Grail Disc, One One Four SLX Disc
Wielen: DT Swiss C 1800 Spline DB
Banden: Schwalbe G-One Bite 40 mm
Groep: Shimano Ultegra Di2 11 speed
Crankstel: Shimano Ultegra 50/34 11 speed
Verkrijgbaar in maten 2XS, XS, S, M, L, XL en 2XL
Gemeten gewicht: 8,6 kg (zonder pedalen, in maat L)
Adviesprijs: € 3.299,-
Meer info bij Canyon

Pluspunten
+ Echte allroad fiets qua weggedrag
+ Afmontage op hoog niveau
+ Unieke uitstraling van frame en hover bar

Min
– Hover bar niet praktisch voor accessoires
– Afmontage is op hoog niveau maar niet ideaal tijdens reizen

Conclusie
Ik kreeg tijdens de testrit best veel positieve reacties op de Grail, maar vooral in de categorie: “Oh dat ziet er in het echt beter uit dan op de foto”. Nu zou ik me er bij een fiets als dit minder druk over maken, een gravelbike is er om te werken, om smerig te maken en om mee op avontuur te gaan. En dat zou ik met deze Grail best wel aandurven. Ik zou persoonlijk de afmontage iets simpeler maken, maar vooral de denkwijze achter een stevig en licht frame in combinatie met het flexibele stuur en zadel werkt echt goed. De fiets is comfortabel offroad en effectief onroad. Het is natuurlijk afhankelijk van wat je zoekt, maar rijd je zoals ik soms ook over asfalt naar je favoriete gravelroute en vind zie je jezelf al bikepackend door Europa trekken met niet al te veel bagage dan is de Grail een metgezel waar je aan het eind van je dag ook nog erg blij mee bent.